YALANLAR / GERÇEKLER / KİRAZLI HALKALI METRO HATTI İHALESİNDE USULSUZLÜK YAPILDI YALANI
YALAN: Kirazlı-Halkalı Üniversite Metro Hattı İnşaat ve Elektromekanik İşler ile M1A-M1B Metro Hatlarının revizyonları yapım işi ihalesinin adrese teslim olarak hazırlandığı, ancak bu durumun basına sızması sonucu ihalenin iptal edilerek çok daha yüksek bir meblağ ile başka firmaya verildiği yalanı.
GERÇEK: “Kirazlı-Halkalı Metrosu İnşaatı ve Elektromekanik İşleri, Yeraltı Aktarma Merkezi (Otopark) ve Depo Alanı İnşaatı İşi” ihalesi 03 Mart 2017 tarihinde yapılmış ve Aralık 2017’de proje ilerlemesi %4 iken çalışmalar finansman yetersizliği sebebiyle durdurulmuştur. Mart 2021’de projeye sağlanan finansman sonucunda çalışmalara tekrar başlanılan metro hattında Yüklenici firma 13 Mayıs 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan 5546 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı gereğince tek taraflı fesih hakkını kullanmış ve işin yapım sözleşmesinin fesih süreci başlatılmıştır.
Bahse konu işin sahada oluşan koşulları göz önüne alınarak 05 Nisan 2024 tarihinde yalnızca Kaba inşaat işlerinin yapımı için ihale gerçekleştirilmiştir. Açık ihale usulü ile yapılan ihaleye en düşük teklifi Dido-Ray Yapı ve Akçadağ İnşaat ortaklığı vermiştir. Ancak işin sözleşmesinde bulunan bazı maddelerden dolayı kamuda tasarruf tedbirlerine ilişkin 2024/7 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesinde yer verilen hususlar göz önünde bulundurularak ihalenin iptal edilmesi gerekliliği ortaya çıkmıştır ve ihale sonuçlanmadan Temmuz 2024’te İstanbul Büyükşehir tarafından iptal edilmiştir.
İhale iptali sonrası en düşük teklifi veren istekli, ihale iptal kararının iptal edilmesi için Kamu İhale Kurumuna başvurmuş ancak Kamu İhale Kurumu ihalenin iptal kararının uygulanmasına 14 Ağustos 2024 tarihinde karar vermiştir. Kaba İnşaat İşleri İhalesinin iptal kararının kesinleşmesi sonrasında yapılan değerlendirmeler sonucu ihalenin kapsamı değiştirilmiştir.
Kaba İnşaat İşlerine ilave olarak;
• Tünel ve İstasyon İnce inşaat işleri
• Demiryolu İşleri
• Mekanik, Elektrik ve Elektromekanik İşleri
• Sinyalizasyon ve Revizyon İşleri eklenmiştir.
İlk ihalede alınan teklifler ile kapsam değişikliği sonrasında alınan tekliflerin kıyaslanması mümkün değildir, çünkü iki iş birbirinden kapsam olarak çok farklıdır. Birinci İhale yalnızca metro hattının kaba inşaat işlerinin yapılması işi, ikinci ihale ise metro hattının tüm sistemleri ile birlikte işletme altında bulunan farklı iki metro hattının revizyonlarının da ilk ihale kapsamına eklenerek yapılması işidir. Özellikle ikinci ihale kapsamına alınan aktif faaliyette olan M1A hattının tüm sinyalizasyon sisteminin revizyonu işlemi dünyada örneğine nadir rastlanan son derece önemli bir gider kalemidir. Bu nedenle ihale miktarından gözle görülür bir artış gerçekleşmiştir.
Açık kalan ve risk teşkil eden tünellerin hızla kaplanması ve işletme altında olan bir hattın sinyalizasyon revizyonu için gerekli yüksek teknoloji ve teknik yeterlilik gerektiğinden 24 Eylül 2024’te ihale bu kez 21-B pazarlık usulü ile yapılmıştır. İhale iki aşamalı gerçekleşmiştir. İlk aşamada tekliflerin sunulmasının ardından pazarlık sürecinin başladığı ikinci aşamaya geçildiğinde en düşük teklifi Yapı Merkezi İnşaat, AKM Yapı Taahhüt A.Ş ve KCT Yol Yapı iş ortaklığı vermiştir. Ancak ikinci teklif aşamasında rekabet ortamının sağlanamaması ve firmaların beklenen indirimi yapmaması neticesinde ihale iptal edilmiştir. İhale iptal ile uygun fiyat teklifleri konusunda ısrarcı olunmuştur ve kamu zararı engellenmiştir.
Son olarak 5 Ocak 2025’te son kez ihaleye çıkılmış ve metro ihalesini en düşük teklifi veren Kalyon İnşaat ve Özgün Yapı ortaklığı almıştır.
İstanbul Demir Ağlarla Örülüyor İstanbul Büyükşehir Belediyesi 2019 öncesine kadar yılda ortalama 5 kilometre metro hattı yapılabiliyordu. 2019 sonrasında ise 2 katından fazlasına yani toplamda 65 km, yılda 13,7 kilometreye çıkartıldı. Tüm İstanbul’da metro yapımında rekor kırıldı. 2019’dan bu yana bütçesinin İBB gelirlerinden 10 ay gibi kısa bir sürede tahsil edildiği; araçları İBB tarafından temin edilecek olan ve İBB tarafından işletilen; Bakanlığın İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne devrettiği hatlar da dahil toplam uzunluğu 87 kilometreyi bulan 9 raylı sistem hattı hizmete alındı. 87 kilometrenin 65 kilometresi tamamen İBB tarafından yapıldı, bakanlığın yaptığı 22 kilometrenin parası da İBB tarafından kısa sürede ödendi.