Aileler telaşlı, çocuklar heyecanlı. Koskoca bir yaz dönemini geride kaldı. Çocuklar yaz tatilinde okul düzeninden uzaklaştı; uyku saatleri değişti, yemek saatleri değişti ve birçok konuda daha serbestçe hareket edebildiler. Şimdi yeniden okul düzenine geri dönme zamanı geldi. Okula başlamadan önce, uyku ve yemek saatlerinin okul düzenine göre ayarlanması ilk günlerde sorun yaşamamak için çocuklara kolaylık sağlar. Çocuklar için bu önemli geçiş dönemini kolaylaştırmak için başka neler yapılabilir? Okan Üniversitesi Hastanesi Uzman Klinik Psikolog Emel Güler, okula yeni başlayacak öğrenciler konusunda önemli bilgiler verdi. Okula Alışma: Okullar açılmadan, öncesinde okul hakkında konuşmak, çocuğun okul hakkındaki duygu ve düşüncelerini ifade etmesine yardımcı olmak önemlidir. Okulla ilgili kaygı, korku ve endişeleri varsa eğer herhangi bir eleştiri yapmadan, yargılamadan, dalga geçmeden sadece iyi bir dinleyici olarak orada bulunmak ve anlattıklarını önemseyerek dikkate almak gerekir. Duygularını çocuğa yansıtmak ‘...bu seni korkutuyor’ gibi, konu hakkında daha çok şey anlatmasına yardımcı olur ve bu çocuğu rahatlatır. Okula başlamadan önce, okula gidilerek nasıl bir yer olduğunun görülmesi, imkan varsa öğretmenlerle tanışma, orada biraz zaman geçirme aşinalik sağlayacağı için uyum sürecini kolaylaştırır. Okul alışverişinin çocukla birlikte yapılması, çocuğun okula motivasyonuna katkı sağlar. Okul, ayakkabısı, çanta, kalem kutusu, boya kalemleri gibi gerekli araçlar mümkün olduğunca çocuğun isteği doğrultusunda seçilmelidir. Okul Hakkında Bilgi: Alışılmışın dışında olan her yeni durum, çocuklar için endişe yaratıcıdır. Özellikle okula yeni başlayacak olan ve daha önce okul öncesi eğitim kurumuna gitmemiş çocuklar için ‘okul’ hakkında detaylı bilgilendirme yapılmalıdır. - Okulun nasıl bir yer olduğu, - orada kimlerin olduğu, - okulda neler yapılacağı, - okula nasıl gidileceği, - okula başlama saati, - teneffüsler, - yemek saati - tuvalet ihtiyacı - okuldan ayrılma saati gibi okul ve işleyişi hakkında çocukla konuşmak önemlidir. Okulun İlk Günü: Yıllar sonra bile hatırlanması, bir mailat olması bakımından okulun ilk günü hem çocuk hem de anne baba açısından önemlidir. Bu önemli gün için olağan dışı duygular da yaşanabilir. Aşırı heyecanlanma, kaygılanma, korkma gibi. Ancak kaygı ve korkunun gereğinden fazla olması okula uyumu ve eğitim sürecini olumsuz etkileyebilir. Bu nedenle özellikle anne babaların telaşsız, sakin, kararlı olmaları ve çocuğu da bu yönde rahatlatmaları önemlidir. İlk gün okula gitmek için yapılan hazırlıklar eğlenceli ve çocuk için cazip olmalı, tartışma ve çocuğun olumsuz duygular yaşamasına neden olabilecek durumlardan kaçınılmalı. Okan Üniversitesi Hastanesi Uzman Klinik Psikolog Emel Güler, ‘’Çocuktan ayrılma aşamasında ebeveynlerin tutumu oldukça etkilidir. Anne ve baba bu konuda net olmalılar. Özellikle ayrılık kaygısı yaşayan çocuklar için bu sürecin iyi yönetilmesi gerekir. Kesinlikle çocuğa haber vermeden, gizlice oradan ayrılmamalı. Ebeveyn, kaygı ve korku dolu yüz ifadesiyle çocuktan ayrılmamalı. Ebeveynin yüz ifadesi çocuk tarafından çok iyi anlaşıldığı için çocuktan ayrılırken okulun ‘güvenli’ bir yer olduğu mesajı çocuğa aktarılmalı. Ayrılma anını çok uzatmadan, ne zaman ve nereden alınacağı bilgisi çocuğa verilmeli. Kararlaştırılan saat ve zamanda anne ya da baba mutlaka çocuğu almak için orada olmalılar’’ dedi. Alışma süresi çocuğa göre farklılaşır, bu aşamada öğretmenlerle işbirliği içerisinde olmak gerekir. İlk başlarda ebeveyn okulda kalabilir, ancak bu süre giderek azaltılmalı. Çocuğun okula gitmeye yönelik davranışlarını pekiştirerek, destekleyerek ve çocuğu cesaretlendirerek alışma sürecinin tamamlanması sağlanır. Alışma ve uyum sürecinin uzaması, okul reddi gibi durumlar için mutlaka bir uzmandan destek alınmalıdır.