İKİ ÖNEMLİ YAZARDAN KRİZ DEĞERLENDİRMESİ “Küreselden Yerele Türkiye’yi Konuşuyoruz” toplantılarının 2008-2009 yılının ilk toplantısı yaklaşık 500 dinleyicinin katılımı ile başladı. Konuşmacı olarak Sabah Gazetesi Yazarı Sopi Özel ve Taraf Gazetesi Yazarı Ekonomist Cemil Ertem katıldı. Birbirinden ilginç konuların ele alındığı toplantı yaklaşık 3 saat sürdü. Soru cevap şeklinde akışı devam eden toplantıda birlik ve beraberlik olgusuna sürekli vurgu yapılması ise dikkatlerden kaçmadı. Taraf Gazetesi Yazarı Ekonomist Cemil Ertem, konuşmasında "Kriz sonrası Avrupa ve Asya ekonomileri bütünleşecek. Türkiye kilit ülke olacak. Geleneksel büyük patronların yerini kimsenin babalarının adını bilmediği patronlar alacak" ifadelerini kullanması ise yeni bir tartışma konusunun doğmasına sebep oldu. “BİLGİYİ DOĞRU DEĞERLENDİRMEYENLERİN 21. YÜZYILDA SÖZ SÖYLEME HAKKI OLMAYACAKTIR” Açılış konuşmasını gerçekleştiren “Küreselden Yerele Türkiye’yi Konuşuyoruz” platformu Başkanı Metin Külünk, “Türkiye’mizin entelektüel zenginliğine katkıda bulunmayı amaç edinmiş "Küreselden Yerele Türkiye’yi Konuşuyoruz” toplantılarının 2008 2009 yılının ilk çalışmasını bugün gerçekleştiriyor olmanın keyfini inşallah hep birlikte çıkaracağız. Türkiye’nin her zaman itiraf ediyoruz ki bu tip yüzlerce binlerce çalışmaya ihtiyacı vardır. Asrın adı bilgi çağı. Artık bilgi teknolojilerinin öne çıktığı, bilgi teknolojilerinin sosyaliteyi belirlediği bir zaman diliminde bilgiye uzak kalanların dünyada söz söyleme hakkı olmayacaktır. Bilgiye sahip olmayanların bilgiyi doğru değerlendirmeyenlerin 21. yüzyılda söz söyleme hakkı olmayacaktır. Biz buna inanıyoruz. Bu nedenle yaklaşık 4 buçuk yıldır bu çalışmaları gerçekleştiriyoruz. Bugün ise iki değerli yazarımız bizi bu konuda bilgilendirecek. Tüm ekip arkadaşlarıma bu çalışmalarından dolayı teşekkür ediyorum” dedi. Daha sonra konuşmacı olarak katılan Sabah Gazetesi Yazarı Sopi Özel ve Taraf Gazetesi Yazarı Ekonomist Cemil Ertem salonda bulunan kalabalığa hitap etti. Ertem’in “"Kriz sonrası Avrupa ve Asya ekonomileri bütünleşecek. Türkiye kilit ülke olacak. Geleneksel büyük patronların yerini kimsenin babalarının adını bilmediği patronlar alacak" sözleri ise yeni bir tartışmanın doğmasına sebep oldu. PAZARLIK İÇİN BİRTAKIM ARGÜMANLAR Ertem, bu tezi ile ilgili konuşmasını, “IMF ile anlaşma tartışması var. Başbakan neden "Ümüğümüzü sıkmazsa anlaşırız" dedi? Aslında Türkiye tarihinde ilk kez ve üstelik sağ siyasetten gelen bir başbakan IMF ile pazarlık için birtakım argümanlar kullanıyor. Bu Türkiye'nin pazarlık gücünün olduğunu gösteriyor” şeklinde sürdürüyor. “GERÇEK KÜRESELLEŞME 2002’DEN SONRA YAKALANDI” Gerçek küreselleşmenin 2002'den sonra uygulanan politikalarla yakalandığını kaydeden Ertem, “2002'den sonra uygulanan politikalarla bu yakalandı. Bu tam olarak AKP'nin başarısı da değil. Aynı durumda Güney Kore, Brezilya, Çin ve Arjantin de var. Gelişmekte olan ülkeler önemli bir başarı trendi yakaladı. Bu başarı üretim ekseninin gelişmiş ülkelerden gelişmekte olan ülkelere kaymasıdır” dedi. “BÜYÜK İŞ ÇEVRELERİNİN REFLEKSİ” Büyük iş çevrelerinin IMF ile hemen anlaşma imzalanması ısrarı ile ilgili Ertem, “Birincisi geleneksel bir refleks var; iş çevreleri IMF ile bir anlaşma yapıldığında Türkiye'nin kredibilitesinin artacağını ve dışarıdan kolay para bulunabileceğini zannediyor. İkincisi bütün bu süreçte bazı iş çevreleri dışarıdan çok kolay borçlandı. Ve paraları etkin alanlara yatıramadılar. Bunun de nedeni Türkiye ekonomisinin yapısal sorunları. İşte bu borçları ödeme noktasında sıkıntıya düşeceklerini biliyorlar. Ama daha önemli ve tarihsel bir neden var” şeklinde konuştu. “İŞ ÇEVRELERİNİN KORKUSU VAR” İş çevrelerinin büyük bir korkusunun olduğuna dikkat çeken Ertem, “İş çevrelerinin büyük bir korkusu var. O korku da kriz sonrası dünyanın ekonomik dengesinin önemli ölçüde değişeceği. Türkiye de önümüzdeki 10 yılda ciddi yatırımlara ve değişimlere sahne olacak. Küresel kriz sonrası kontrol sanayi çevresi değişecek. Değişen yeni alanlara yatırım yapacak güçlerinin olmaması onları korkutuyor. "Kriz geliyor, IMF ile hemen anlaşalım" seslerinin nedeni bu. Kriz sürecinde hükümetin bütün kaynaklarıyla, IMF ile anlaşarak kendilerine yönelmesini istiyorlar. Bunun için IMF'yi istiyorlar. Ancak IMF'nin yatırımları sayesinde bu krizden kaybetmeden çıkacaklarını zannediyorlar” dedi. “GELENEKSEL SERMAYE YAPISI ÇOK HIZLI DEĞİŞİM GÖSTERECEK” Geleneksel sermaye yapısının çok hızlı değişim göstereceğini kaydeden Ertem, “Geleneksel sermaye yapısı çok hızlı değişim gösterecek. 2008 krizi yeni birikim alanları ve öncü sektörler yaratacağı gibi sermayeyi elinde tutanları da değiştirecek. Türkiye'ye geleneksel sermaye hâkim. Büyük ailelere dayanan sermaye yapısı mevcut. Krizden sonra artık babalarının adlarını bilmediğimiz büyük işadamları ortaya çıkacak. Aslında 2001 krizinden beri finans sermayesi alanında çıkıyordu böyle işadamları. Geleneksel sermayenin yerini bunlar alacak. Bu kriz şunu ortaya çıkardı; artık hiçbir şey eskisi gibi olmayacak. Gerçek küreselleşmeyle şimdi karşılaşacağız. Bu kriz, kapitalizmin iki büyük savaş sonrası gerçekleştirdiği dönüşümlere benzer bir dönüşümü yeni bir dünya savaşı olmaksızın gerçekleştirecek dinamikleri barındırıyor. İkinci Dünya Savaşı sonrasının değişim dinamiği nasıl ABD'nin üzerinde kurulduysa şimdi de değişim dinamiği Avrupa ve Asya bütünleşmesi çerçevesinde olacak. Ben bunu Berlin- Tokyo hattı olarak adlandırıyorum. Bu çizgi üzerinde enerji ve finans hatları oluşturuluyor, mıknatıslı hızlı tren hatları yapılıyor. Burada geçmişte İpek Yolu'nun benzeri ticari ve ekonomik hat ve pazar ağı oluşturuluyor. Şimdi Körfez ülkelerinin ve Rusya'nın elinde bulunan trilyonlarca dolarlık petrol fonları ve Asya devlet fonları bu büyük tarihsel bütünleşme için hareket edecek. Özellikle Rusya'nın enerji hatları için önümüzdeki on yılda yapacağı yatırım trilyonlarca dolarlık olacak” şeklinde konuştu. PLAKET TAKDİM EDİLDİ Sabah Gazetesi Yazarı Sopi Özel, konuşmasını gerçekleştirdikten sonra soru cevap kısmına geçildi. Yaklaşık olarak üç saat süren toplantı sonrasında konuşmacılara “Küreselden Yerele Türkiye’yi Konuşuyoruz” Platformu Başkanı metin Külünk, birer plaket takdim etti. haberin videosu.... BÖLUM 1 BÖLUM 2 BÖLUM 3