İnsan vücuduna şifa vermesi açısından, 41 farklı baharatın karıştırılmasıyla elde edilen mesir macununun önemli bir enerji kaynağı olduğu belirtildi. İstanbul Times / Kadir Aktürk SNM Merkez Efendi Mesir Macunu üreticisi Sami Demiral, yaklaşık 500 yıldan beri kullanılan mesir macununun birçok hastalığa faydası olduğunu söyledi. Bu iddiasının her mesir macunu için olmadığına dikkat çeken Demiral, ürettikleri mesir macununda glikoz şurubu kullanmadıklarını, yüksek kalitede üretim yaptıkları için 4 adet kalite sertifikasına sahip olduklarını anlattı. Çeşitli bölgelerin yanı sıra internet üzerinden de satış yaptıklarını anlatan Sami Demiral, mesir macununun aç karnına kullanılması gerektiğini sözlerine ekledi. NASIL ORTAYA ÇIKTI Mesir macununun ortaya çıkış süreciyle alakalı üç farklı iddia vardır. Birincisi; Rum-Pontus kralı Mithridates tarafından hazırlatılmış bir panzehir olduğudur. Mesir macununun isminin ortaya çıkışının da bu kralın sayesinde olduğunun, yıllar içerisinde Mithridates’ten mesire döndüğü hakkında söylentiler vardır. İkinci süreç ise; Kanuni Sultan Süleyman’ın annesi Hafsa Hatun’un Manisa’da ağır bir hastalık geçirdiği süreçte kendisini iyileştirmek için mesir macunu karışımının yapıldığıdır. Üçüncü ve son iddia ise Manisa’daki bir akıl hastanesinin baş hekimi olan Musa bin Muslihiddin bin Kılıç’ın bu macunu hastaları tedavi etmek amaçlı ürettiğidir. MESİR MACUNU NASIL YAPILIR? Mesir macununun ilk ortaya çıktığı 15. yüzyılı baz alırsak, o yıllardan günümüze mesir macununun içeriğinde yer alması gereken bir çok doğal baharat türü doğada artık yetişmemektedir. Bulunamayan bu baharatların yerine, günümüz şartlarında aynı etkiyi gösterebilecek baharatlar kullanılmaktadır. Mesir macunu yapımında toplam 41 adet baharat kullanılır ve bu baharatların her birinin vücut için ayrı ayrı yararı vardır. Anason: İştah açıcı ve karminatif olarak kullanılır. Karminatif etki, bağırsaklardaki fermantasyona engel olmasından ileri gelir. Çivit: Halk arasında kabakulak ve pnömorinde kullanılır. Çörekotu: Gaz söktürücü olarak kullanılır. Çöpçini: Kökünün kaynatılmış suyu egzamada kullanılır. Bileşimindeki tanenden dolayı astrenjan etkisi vardır. Dar-ı fülfül: Öksürük kesici ve bedeni ısıtıcı olarak kullanılır. Hardal tohumu: İştah açıcı ve mideyi yatıştırıcı olarak kullanılır. Havlıcan: Öksürük kesici ve ağız kokusunu gidericidir. Hıyarşenbe: Müshil olarak kullanılmaktadır. Hindistancevizi ve besbase: Kaynatılmış suyu mide ağrılarına iyi gelir. Etkisi, bileşimindeki uçucu yağlardan ileri gelir. Hindistan çiçeği: Hazım kolaylaştırıcıdır. Kakule: Lezzet verici, iştah açıcı olarak kullanılır. Kalbarda: Mide ağrılarına iyi gelir. Karabiber: Öksürük kesici, uyarıcı ve baharat olarak kullanılmaktadır. Karanfil: Ağız kokusunu giderici, diş çürüklerinde ve diş ağrılarında kullanılır. Kebabiye: İdrar ve solunum yolları antiseptiği olarak kullanılır. Kimyon: İştah açıcı, gaz söktürücü ve terletici olarak kullanılır. Kırım tartar: Kaşıntılı deri hastalıklarında kullanılır. Kişniş: Gaz söktürücü ve iştah açıcıdır. Limon tuzu: Macunun fazla tatlı etkisini hafifletmek için kullanılır. Ma-i leziz: Kalıcı tatlılık sağlar. Meyan balı: Öksürük kesici, idrar arttırıcı olarak kullanılır. Portakal kabuğu: Mideyi uyarıcı, koku verici olarak kullanılır. Revan kökü: Laksatif ve hemoroit tedavisinde kullanılır. Safran: Çarpıntı giderici ve ferahlık verici. Sakız: Mideyi rahatlatıcı ve nefes darlığında öksürük gidericidir. Sarı halile: İştah kesici olarak kullanılır. Sinameki: Müshil olarak kullanılır. Şamlı ve şaşlı: Kadın hastalıklarına iyi gelir. Şeker: Macunun kıvamını veren ve tatlandıran ana maddedir. Rezene: Mide rahatlatıcı ve gaz söktürücü. Tarçın: Kabızlığı ve karın ağrılarını giderir. Tarçın çiçeği: Koku özelliği için kullanılır. Teke mersini: Macun terkibinin daha değişik kokması için kullanılır. Tiryak: İlk çağlardan beri her derde deva olarak kullanılan, muhtelif maddelerden meydana gelmiş bir terkiptir. Ud-ül-kahar: Diş ağrısı ve diş nezlesine karşı kullanılır. Vanilya: Uyarıcı, olarak bilinir. Yeni bahar: Kuvvet verici olarak macunlara konulur. Zencefil: Nefes darlığı, soğuk algınlığı ve astıma karşı kullanılır. Zerde çöp: Kuvvet verici ve mideyi koruyucudur. Zulumba: Mide rahatsızlıklarında ve hemoroitte kullanılır. Mesir macununun asıl kullanımında bulunan baharat çeşitlerinin bir kısmının doğada artık bulunmuyor olması nedeni ile mevcut baharatlar ile bu işlem yürütülmektedir. KULLANIMI Erişkinlere sabah, öğle, akşam aç karnına birer kaşık; büyük çocuklara günde üç defa birer tatlı kaşığı, küçük çocuklara ise yemeklerden evvel günde üç defa birer çay kaşığı. Faydasını görmek isteyenlere kırk gün müddetle aksatmadan kullanmaları tavsiye edilirdi. Ayrıca hemen hemen her zaman tatlı niyetine yenirdi. ÖZELLİKLERİ Mesir Macunu’nun genel özellikleri hoş ve lezzetli kokusudur. Diğer özellikleri arasında ağrılara, sancılara, soğuk algınlıklarına, hazımsızlıklara, iştahsızlıklara ve ağız kokusuna karşı kullanılmasını sayabiliriz. TIBBÎ DEĞERİ Yukarıda bazılarını saydığımız bazı bitkilerin farmakolojik özellikleri göz önünde bulundurularak mesir macunu iştah açıcı, gaz giderici, barsak paristalizmi arttırıcı, idrar yaptırıcı, uyarıcı ve afrodizyak etkileri taşır. Eski hekimlerin düşüncelerine göre insanların kışın kuru gıda aldıklarından kanları koyulaşır, pislenir, iç organları çalışma düzenini kaybeder. Bu nedenle insanların sıvı dengesini ayarlamak gerekir. İlkbaharda yeşil, taze, bol gıda ortaya çıkınca o devrin insanları kan aldırmak, lavmanla barsakları boşaltmak, diüretiklerle bol idrar yaptırmak sureti ile vücudun dengesini kendilerine göre ayarlarlardı. Bu işe gecenin ve gündüzün eşit olduğu nevruz gününde başlamak gerekirdi. Hipokrattan beri gelen ve hekimlerce kabul edilen dört unsur teorisinin bir neticesidir. FAYDALARI Celal Bayar Üniversitesi’nin raporuna göre Mesir Macununun, “İştah açıcı; gaz giderici, kuvvet verici, idrar yaptırıcı, yorgunluk giderici, hormonları hareket ettirici etkileri vardır.