' Maçta dizim döndü, düştüm ve çııt diye bir ses geldi tekrar maça dönemedim, şu anda dizimi kıvıramıyorum takılma şişlik hissi ve güvensizlik  var'' .

İstanbul Times Haber Merkezi 

Bunlar Ön çapraz bağ yaralanması sonrası muayne esnasında en sık duyduğumuz yakınmalardır.
Akut ve kronik olarak karşımıza çıkan ön çapraz bağ yaralanmaları   ayağın yerde sabit iken dizin dışa dönmesi ile ya da direkt darbe sonucu gelişebilir.İsmi ne ka
dar havalı gibi dursa da bir sporcunun başına gelebilecek en kötü sakatlıklardan biridir.Bu yaralanmadan sonra dizde saatler içinde kanama, şişlik ve ağrı sporcunun spora devam etmesine engel olur.Hasta boşalma hissini 2. kez dizini zorladığında anlar.Klinik muayene sonrasında kompresyon, soğuk uygulama, bandaj uygulama ve bacağın kaldırılması tavsiye edilir. Ön çapraz bağda kısmi ya da tam yırtıklar olabilir bunu belirlemek ve diğer bağ yaralanmalarının da ortaya konulabilmesi için MR’la görüntülenme yapılmalıdır.

Tam yırtıklarda artroskopik ön çapraz bağ rekonstrüksiyonu ameliyatını yapıyoruz.Ön çapraz bağ yırtık uçları dikilerek anastomozu mümkün olmadığından hastaya ait hamstring tendonları yeni ön çapraz bağ olarak kullanılabiliyor. Bu tendonlar dizin altından yapılan minik bir kesi ile elde ediliyor.Hastaya ait bir bağ olduğundan çok iyi tolere edilir ve dayanıklılık esneklik konusunda alternatifsizdir.Yapılan işlem artroskopik olduğu için ertesi gün hastayı ayağa kaldırabiliyoruz .hastanede 1 gün kalan  hasta erken dönem dizine yük verebiliyor. Ortalama 3 hafta koltuk değneği kullanımı sonrası erken dönem fizik tedavi ile kasların güçlnmesi ve diz hareket açıklığının geliştirilmesi sağlanıyor. 8. haftadan itibaren düşük hızda koşulara başlanıyor, 5. aydan sonra antrenmanlar ve 6.aydan sonra normal sportif aktivitye izin veriliyor.

 Menisküs yırtıklarında takılma ve kilitlenme ön plandadır.Kısmi olarak yırtılan parça artroskopik olarak çıkarılabilmektedir.Hastanede yatış gerekmez ve 2-4 hafta sonra sportif faaliyeete izin verilir.Eğer menisküsler tamir edilirse  bu süre 12 hafta kadardır.

 Kıkırdak Sorunları (Talus Lezyonları)

Talus, ayak bileği eklemini oluşturan en önemli kemik yapıdır. Kaval kemiğinin alt ucu ile beraber oluşturdukları eklem yüzeyi ile ayak bileği ekleminin hareketini sağlarlar. Talusta var olan kıkırdak katman ayak bileği eklemi için en önemli yüzeydir. Kemik üzerinde var olan kıkırdak tabakalar salgıladıkları eklem içi sıvı sayesinde eklem hareketliliğinin ideal bir ortamda gerçekleşmesini sağlar. Kıkırdak dokuyu kemik dokudan ayıran en önemli özellik, iyileşme kapasitesinin olmamasıdır.

Kıkırdak sorunlarında hastalarda eklem hareket kısıtlılığı, ağrı, boşalma hissi, takılma duygusu gibi şikayetler gelişir. Sorun ilerledikçe yürüme mesafesinde azalma ve şişlik gibi sorunlarda ortaya çıkar. Tanıda röntgen, MRI ve Tomografi gibi tetkikler kullanılabilir. Bu yöntemler hastalığın hangi evrede olduğunu tespit etmekle beraber aynı zamanda tedavi planlamasının yapılması içinde gereklidir.Kıkırdak kalitesini arttırmak için glukozaminoglikanlar ve eklem içi enjeksiyonlar kullanılır.Cerrahi tedavide birinci yöntem artroskopik tekniklerdir. Artroskopik cerrahide . Kıkırdağın hasarlı bölümü üzerinde dirileme, mikro kırık yöntemlerle yalancı bir kıkırdak dokusu oluşturularak ağrının giderilmesi hedeflenmektedir. Bu yöntemlerde başarı oranı %75 -80 civarındadır.İlerlemiş vakalarda (1cm büyük defektlerde) açık cerrahi yöntemlerine başvurulur. Mozaikplasti (dizden alınan sağlam kıkırdağın ayak bileğine nakli) allograft kullanımı (kadavradan alınmış kıkırdakların nakli) uygulanabilmektedir. Ayrıca ülkemizde henüz uygulanmayan hastanın kendi kıkırdak hücresinden genetik yöntemle genetik laboratuarda kıkırdak üretilerek kıkırdak nakli uygulaması yapılabilmektedir.

Aşil tendon yaralanmaları da sıktır. Ayak bileğinin arkasından patlama sesi gelmesi aşil tendonunun yaralandığının ya da koptuğunun göstergesi olabilir.Hasta adım atamaz ,parmak ucunda duramaz. Tam kopmalarda genellikle cerrahi uygulanır ,özel sütür teknikleri ile tendon onarılır.Ameliyat sonrası cam walker adı verilen breys ile hasta yürüyebilir.Tamirden 3-4 ay sonra spora dönüş mümkündür.

Bunlar Ön çapraz bağ yaralanması sonrası muayne esnasında en sık duyduğumuz yakınmalardır. Akut ve kronik olarak karşımıza çıkan ön çapraz bağ yaralanmaları   ayağın yerde sabit iken dizin dışa dönmesi ile ya da direkt darbe sonucu gelişebilir.İsmi ne kadar havalı gibi dursa da bir sporcunun başına gelebilecek en kötü sakatlıklardan biridir.Bu yaralanmadan sonra dizde saatler içinde kanama, şişlik ve ağrı sporcunun spora devam etmesine engel olur.Hasta boşalma hissini 2. kez dizini zorladığında anlar.Klinik muayene sonrasında kompresyon, soğuk uygulama, bandaj uygulama ve bacağın kaldırılması tavsiye edilir. Ön çapraz bağda kısmi ya da tam yırtıklar olabilir bunu belirlemek ve diğer bağ yaralanmalarının da ortaya konulabilmesi için MR’la görüntülenme yapılmalıdır.

Tam yırtıklarda artroskopik ön çapraz bağ rekonstrüksiyonu ameliyatını yapıyoruz.Ön çapraz bağ yırtık uçları dikilerek anastomozu mümkün olmadığından hastaya ait hamstring tendonları yeni ön çapraz bağ olarak kullanılabiliyor. Bu tendonlar dizin altından yapılan minik bir kesi ile elde ediliyor.Hastaya ait bir bağ olduğundan çok iyi tolere edilir ve dayanıklılık esneklik konusunda alternatifsizdir.Yapılan işlem artroskopik olduğu için ertesi gün hastayı ayağa kaldırabiliyoruz .

Hastanede 1 gün kalan  hasta erken dönem dizine yük verebiliyor. Ortalama 3 hafta koltuk değneği kullanımı sonrası erken dönem fizik tedavi ile kasların güçlnmesi ve diz hareket açıklığının geliştirilmesi sağlanıyor. 8. haftadan itibaren düşük hızda koşulara başlanıyor, 5. aydan sonra antrenmanlar ve 6.aydan sonra normal sportif aktivitye izin veriliyor.

 Menisküs yırtıklarında takılma ve kilitlenme ön plandadır.Kısmi olarak yırtılan parça artroskopik olarak çıkarılabilmektedir.Hastanede yatış gerekmez ve 2-4 hafta sonra sportif faaliyeete izin verilir.Eğer menisküsler tamir edilirse  bu süre 12 hafta kadardır.

İstanbul Times Haber Merkezi (İTHA)



 

 

 

 

 

 

Editör: TE Bilisim