Araçların performansını ve sürüş güvenliğini doğrudan etkileyen unsurlardan biri de dır. Bu işlem, özellikle yüksek hızlarda direksiyon titremesi, dengesiz sürüş hissi ya da düzensiz lastik aşınmalarının önüne geçmek için hayati öneme sahiptir. Aracınız ne kadar modern olursa olsun, zamanla yollardaki bozukluklar ve darbeler nedeniyle tekerleklerin dengesi bozulabilir. Bu da hem sürüş kalitesini düşürür hem de aracınızın diğer aksamlarına zarar verebilir.
Lastik balans ayarı nedir
Bir aracın tekerleklerinin ağırlık dağılımının eşit olmasına lastik balansı denir. Lastik ve jant birleştirildiğinde, ağırlık her noktada aynı olmayabilir. Bu durumda balans makinesi kullanılarak, eksik ya da fazla olan bölgelere ağırlık eklenir veya çıkarılır. Böylece tekerlek dönerken titreme veya yalpalama oluşmaz. Bu ayar, aracın tüm tekerlekleri için ayrı ayrı yapılır ve sonuçta daha stabil bir sürüş elde edilir.
Balans ayarı nasıl yapılır
Balans ayarı süreci oldukça teknik bir işlemdir ve uzman ekipman gerektirir. Öncelikle lastikler sökülerek özel bir balans makinesine takılır. Bu makine, lastiğin dönerken nerelerde dengesizlik olduğunu tespit eder. Daha sonra teknisyenler, belirtilen bölgelere kurşun ya da çelikten yapılmış küçük ağırlıklar ekleyerek dengeyi sağlarlar. Bu işlem her bir lastik için ayrı ayrı yapılır. Ayrıca balans ayarı, rot ayarıyla karıştırılmamalıdır. Rot ayarı, tekerleklerin yön ve açılarını düzenlerken, balans sadece ağırlık dağılımı ile ilgilidir.
Lastik balans ayarı yapılmazsa ne olur
Zamanında yapılmayan balans ayarı ciddi sonuçlar doğurabilir. Öncelikle sürüş esnasında direksiyon titremesi fark edilir. Bu durum özellikle 80-120 km/s hız aralığında daha belirgindir. Ayrıca, lastiklerin belirli bölgelerinde anormal aşınmalar meydana gelir. Bu da lastik ömrünü ciddi şekilde kısaltır ve yeni lastik masraflarını beraberinde getirir. Sürekli dengesiz dönen tekerlekler, süspansiyon sistemine de fazladan yük bindirerek, amortisörlerin ve rulmanların daha çabuk bozulmasına yol açabilir. Bunlar da güvenlik risklerinin yanı sıra maddi kayıplara neden olur.
Balans ayarının ne zaman yapılması gerekir
Yeni lastik takıldığında, uzun yolculuklar sonrası, direksiyonda titreme hissedildiğinde ya da her 10.000 km'de bir balans ayarı kontrolü yapılması önerilir. Ayrıca aracınızla çukura sert bir giriş yaptıysanız veya kaldırıma çarptıysanız, balans ayarı bozulmuş olabilir. Bu nedenle düzenli bakım kontrollerinde bu ayar mutlaka gözden geçirilmelidir.
Düzenli olarak yapılan balans ayarı hem sürüş güvenliğini artırır hem de araç parçalarının daha uzun ömürlü olmasına katkı sağlar. Aracınızın sorunsuz çalışmasını istiyorsanız, bu önemli bakım adımını asla ihmal etmemelisiniz.