Avrasya Hastanesi Zeytinburnu Yerleşkesi Bu seferde Fizik tedavi ve rehabilitasyon konusunu işledi Avrasya Hastanesi Zeytinburnu yerleşkesi bu haftada Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon konusunu işleyerek hastane çalışanları ve hekimlere bu konuda bilgiler sundu. Sunumun ana konuşmacısı, Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Şenay Sıldır Açılış Konuşması Yaparak süreç hakkında bir sunum yaptı. Daha sonra Fizik Tedavi Teknikeri Ayşe Anık Çiçek’de bir konuşma yaparak kendi alanı ile alakalı sunum yaptı. Fizyoterapist Burcu Baştan ve Mehmet Emin Güneş’te kendi alanları ile katılımcılara bir sunum yaptı. Son olarak Fizik Tedavi ünitesi hasta kabul görevlisi Özge Tosun’da birer sunum yaparak katılımcılara bilgi sunumu yaptı. İstanbul Times Haber Merkezi / Merve Saraç Fizik Tedavi Hasta Kabulü İşleyişi Fizik tedavi rehabilitasyon bölümüne başvuran hastaların kayıt işlemlerinin gerçekleşmesi ile birlikte doktor tarafından muayenesi yapılır. Seanslara alınacak hastaların dosyaları hazırlanılır. Bu dosya ‘da Fizik tedavi kartı, Ayaktan hasta fizyoterapist takip formu tedavi seans bilgileri, •Epikriz, Ayaktan-yatan hasta fizik tedavi değerlendirme ve takip formu, •Hasta ve ailesi eğitim formu/fizik tedavi, Fizik tedavi bilgilendirme ve rıza belgesi ve •Tetkik, MR raporundan oluşmaktadır. Fizik tedavi uygulama aşamaları ; A-B grubundaki hastalar için SGK tarafından verilen bilgiler doğrultusunda 90 gün seans tedavi hakları vardır. 30 seans sonrası 2. ve 3. 30 seansları için devlet hastanesinden alacakları sağlık raporunun düzenlendiği tarihten itibaren 15 gün içinde tedavilerine gelmek durumundalardır. C-D grupları içinde ;Yılda 30 seans ve iki farkı bölge için toplam 60 seans hakları bulunmaktadır. Günlük olarak tedaviye gelen hastalardan (SGK çalışan, emekli, Bağ Kur’lu) olanların biyometrik damar izi uygulaması yapılır. Fizik Tedavi Nedir ? Fizik tedavi, vücuda dışarıdan uygulanan sıcak, soğuk uygulamalar, elektrik akımları, masaj ve egzersiz ile ağrıyı kesmeye yönelik uygulamaları içeren ve kas iskelet sistemi hastalıklarında ya da yaralanmalarında uygulanan ilaç dışı bir tedavi şeklidir. Fizik Tedavi Ajanları Fizik tedavi için önemli konulardan biri de fizik tedavi ajanları dır. Fizik tedavi ajanları bize tedavi için gerekli ortamı sağlarken aynı zamanda tedavilerden daha hızlı yanıt almak için iyi birer alternatiftir. Fizik tedavi ajanları soğuk sıcak , yüzeyel, derin gibi çeşitli kısımlara ayrılmaktadır. 1.ULTRASOUND Yoğun frekanslı ses dalgalarını derin dokularda ısıya dönüştürür. Bel boyun diz gibi bölgelerde us ara madde kullanılarak yapılır bu ara maddede jeldir bu maddenin hiçbir farmakolojik etkisi yoktur sadece ses dalgalarının dokulara kayıpsız aktarılmasını sağlar. El ayak parmak gibi dokularda ise su içinde uygulama yapılır. Us uygulaması yaparken dikkat etmemiz gereken en önemli nokta uygulama şeklidir us başlığı dokuya dik olmalı ve saniyede 1 tur olacak şekilde yavaş yapılmalıdır bunun dışında uygulama yaptığımız bölgede metal olmamasına ve direk kemik doku üzerine uygulama yapmamaya dikkat etmeliyiz. Us derin dokularda ısı oluşturduğundan orada dolaşımı artırır ve yumuşak dokularda gevşeme yapar. 2.HOTPACK Yüzeyel ısı ajanıdır.2-3 kat havlu ile uygulanır. 3.İNFRARUJ Yüzeyel ısı ajanıdır.uygulanacak bölgeye 3-5 karış uzaklıktan dokuya dik olarak uygulanır. 4.PARAFİN Parafin tedavisi özel cihazlarda eritilmiş parafinin içine elleri yaklaşık 7-10 kez daldırılarak uygulanan bir yüzeysel sıcak uygulama tedavisidir. Özellikle el kireçlenmelerinde, romatizmalarda ve tetik parmak, sinir sıkışması gibi durumlarda uygulanır. 5.TENS Ağrı kesici bir uygulamadır. Elektrotlar hastanın ağrısı olan bölgeye yapıştırılır ve hasta normal şiddette bir karıncalanma hissedene kadar akım artırılır. FİZYOTERAPİSTİN GÖREV VE SORUMLULUKLARI A) Sağlıklı bireylerde kişilerin fiziksel aktivitelerini düzenlemek ve hareket kabiliyetlerini artırmak için bireye özel fiziksel aktivite ve egzersiz programlarını planlar ve uygular. B) Hastalık durumlarında; 1) Fiziksel tıp ve rehabilitasyon uzmanı tabibin veya uzmanlık eğitimleri sırasında fiziksel tıp ve rehabilitasyon rotasyonu yapmış veya uzmanlık sonrasında ilgili dalın rotasyon süresi kadar fiziksel tıp ve rehabilitasyon eğitimi almış uzman tabiplerin kendi uzmanlık alanları ile ilgili teşhisine ve tedavi için yönlendirmesine bağlı olarak hastaların hareket ve fiziksel fonksiyon bozukluklarının ortadan kaldırılması veya iyileştirilmesi amacıyla gerekli uygulamaları yapar. 2) Fizyoterapi programında belirlenen hedeflere ulaşabilmek için hastanın rol ve görevlerini tanımlar. 3) Fizyoterapi programı ve iyileşme süreci ile ilgili bilgileri kaydeder. 4) Koruyucu ve destekleyici rehabilitasyon cihaz ve teknolojilerinin kullanımı konusunda uzman tabiple birlikte, uygun ölçü ve özellikleri belirler, öneri geliştirir, hasta ve aileye eğitim verir. 5) Fizyoterapi sürecinde, uygulanan fizyoterapi programının hasta için uygun olmadığını veya programını sonlandırmak gerektiğini öngördüğü durumlarda ilgili tabibe görüşünü bildirir, tabibin programın uygulanmasında ısrar etmesi durumunda söz konusu programı, durumu kayıt altına alarak uygular. 6) Fizyoterapi programı için uygun olan teknolojik ekipmanı güvenli ve etkili bir şekilde kullanır, ortaya çıkabilecek istenmeyen etkileri ve komplikasyonları önlemek için gerekli önlemleri alır. NÖROLOJİK REHABİLİTASYON Nörolojik rehabilitasyon çeşitli nörolojik rahatsızlıklarda olan yetişkinlere ve çocuklara tedavi imkanı sunan tekniklere denir. Nörolojik rehabilitasyon teknikleriyle tedavi edilebilen rahatsızlıklar arasında şunlar yer alır: İnme( Felç ) ,MS ,ALS Hastalığı ,Serebral Palsi , Guillain Barre Sendromu, Kas Distrofisi Parkinson Hastalığı, Denge Bozuklukları Felç rehabilitasyonu Felç, beyin ya da omurilik hasarı nedeniyle vücudun tamamında ya da sadece belirli bir kısmında görülen hareket ve his kaybıdır. Felç rehabilitasyonu ile öncellikle hastanın günlük aktivitelerini yerine getirebilmesi hedeflenir. Örneğin beslenme ve yıkanma gibi zorunlu ihtiyaçların yeniden hasta tarafından giderilebilmesi için çalışılır. Fizik tedavi ve rehabilitasyon ile vücudun bazı işlevlerinin geri kazandırılması ve hastanın kendini daha iyi hissetmesi sağlanır. Felç terapisinde hasta yakınlarının da bilinçlendirilmesi çok önemlidir. Hastanın terapi sürecine evde uygulanması gereken egzersiz ve terapi süresince destek vermesi gerekir. Kafa bölgesine alınan darbe, ani üzüntü, sinir hastalıkları ve beyin damarları ile ilgili rahatsızlıklar inme sebepleri arasındadır. İnme genellikle vücudun tek tarafında oluşur. Sağ ya da sol tarafta görülürken nadiren iki tarafta birden görülür. Hastanın mümkün olduğunca hareket kabiliyetini yeniden kazanması hedeflenir. İnme rehabilitasyonu sadece hareket kazandırmayı hedeflemez, aynı zamanda konuşma, yutkunma ve bağırsak terapisi de uygulanmaktadır. Omurilik rehabilitasyonu Omurilikte meydana gelen hastalıklarında tedavisinde uygulanan yöntemlerdir. Omuriliğin herhangi bir nedenden dolayı işlevini kaybetmesi ya da işlevini tam olarak yerine getirememesi gibi sorunlarda hastaya omurilik rehabilitasyonu uygulanır ve hastanın yeniden hareket kabiliyetini kazanması hedeflenir. Yüz felci rehabilitasyonu Çeşitli nedenlerle yüzün sağ ya da sol tarafında his ve hareket kaybı olabilir. Yüz felci gündelik hayatı kısıtlamasa da kişinin sosyal ilişkilerini ve psikolojisini olumsuz yönde etkileyebilir. Yüz felci rehabilitasyonunda yüze soğuk ve sıcak uygulanabilir, profesyonel masaj uygulamaları ile yüzdeki his ve hareket kaybı geri getirilmeye çalışılır. POSTÜR (DURUŞ) BOZUKLUKLARI Postür,vücudun her kısmının, kendisine bitişik segmente ve bütün vücuda oranla en uygun pozisyonda yerleştirilmesidir.Bir başka deyişle,vücudun her hareketinde eklemlerin aldığı pozisyonların birleşimi de postür olarak tanımlanmaktadır.vücut kas aktivitesi sırasında bağların desteği ile stabilite sağlamak veya bir harekete temel teşkil etmek için bir çok kasın uyumlu çalışması sonucunda düzgün bir duruş elde eder. İYİ POSTÜR (DURUŞ) NEDİR? Fizyolojik ve biyomekanik yönden iyi postür,minimum çaba ile vücutta maksimum yeterliliği sağlayan duruştur. Vücudun duruş ve dengesi iyi,eklemler üzerindeki zorlanması az, organların yeterli ve düzgün çalışabilmelerini sağlayan, kişinin kendisini yormadan gevşek olarak aldığı postürdür. Postür,kişinin vücut tipine,ırk,cinsiyete,meslek ve uğraşına göre değişiklik gösterir. Postürün elde edilmesi,ayarlanması ve devam ettirilmesi için gerekli mekanizmalar sağlam olduğu sürece, normal postür sağlanabilir. İDEAL AYAKTA DURMA POZİSYONU Baş dik ileri ve geri eğiklik yapmaksızın yanlardan bakıldığında kulaklar tam omuzlar hizasında olmalıdır. Göğüs dik durmalı bel ve boyundaki çukurluklar normalden fazla veya az olmamalıdır. Karın düz olmalıdır. Omuzlar dik olmalı, çökmüş gibi olmamalıdır. İDEAL OTURMA POZİSYONU Oturma postürü ayakta durma postürüne göre daha gevşek bir postürdür. İdeal bir oturmada yük her iki kalça üzerine eşit olarak dağılmalı, bel ve sırt dik olmalıdır. Oturulan yer yeterli yükseklikte olmalı, her iki ayak yere eşit olarak temas etmelidir. DURUŞ BOZUKLUKLARI 1.KİFOZ: Sırt omurgasının öne doğru eğik olmasıdır. Aşırı kilolular ve gebelerde görülebilir. Düz tabanlık gibi deformiteler, bel çukurluğunda artma, karın kaslarında zayıflık, zayıf sırt kasları, kifozun en önemli sebepleridir. 2.LORDOZ(ÇUKUR BEL): Beldeki normal çukurluğun artmasıdır Karın, sırt, kalça kasları ve bağlarındaki dengesizlikler ve güç kayıpları bel çukurluğunu arttırır. 3.SKOLYOZ Omurgaya önden ya da arkadan bakıldığında görülen eğilmelere skolyoz adı verilir. Normalde vücut yapımızda bu yönde bir eğriliğimiz yoktur. Yandan baktığımızda ise normal eğriliklerimiz görülebilmektedir. Örneğin sırtımızda hafif bir kamburluk (kifoz) ve belimizde de hafif bir çukurluk (lordoz) bulunmaktadır. Pediatrik Rehabilitasyon Pediatrik Rehabilitasyon; Çocuklarda doğuştan gelen bazı hastalıklar ile sonradan ortaya çıkan kas iskelet bozukluklarına bağlı nörolojik rahatsızlıkların tedavilerini içeren, normal çocuk bakımı ve rehabilitasyon uygulamalarını birleştiren tedavi yöntemlerine pediatrik rehabilitasyon adı verilir. Bobath Yöntemi 2000 yılında Davidson ve Waters’ın yaptığı bir araştırmada İngiltere’ de, nörolojik alanda çalışan fizyoterapistlerin %88 ‘i Bobath Yöntemini kullanmaktadır. Kaynak : İstanbul Times Haber Ajansı (İTHA)