Artık Hiçbir Şey Eskisi Gibi Olamayacak
Tüm dünyayı alarma geçiren ve alıştığımız normalleri alt üst eden koronavirüs, birçok hastalığın da tedavisini aksatmakla kalmadı, bazı sağlık problemlerinin daha sık görülmesine zemin hazırladı.
Koronavirüs nedeniyle hastanelere gitmek istemeyen birçok hastanın mevcut durumu daha ağır tablolara dönüşürken stres kaynaklı hastalıklarda da artış gözlemlendi.
Avrasya Hastanesi İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Sedat Işık, bu dönemde artan hastalıklarla ilgili önemli bilgiler veriyor.
Şeker hastaları çok dikkatli olmalı
Koronavirüs döneminde tedavisi aksayan bir hasta grubu diyabet hastalarıdır. Diyabet, pankreas adlı salgı bezinin yeterli miktarda insülin hormonu üretmemesi ya da ürettiği insulin hormonunun etkili bir şekilde kullanılamaması durumunda gelişen bir sağlık problemidir.
İnsülin, besinlerle kana geçen şekerin vücut tarafından kullanılmasını sağlayan ve böylece kan şekeri yükselmelerini önleyen bir hormondur. Tip 1 diyabetli kişilerin yaşamak için insüline gereksinimi vardır. İnsülin bağımlılık, alışkanlık yapacak bir madde değildir. İnsülin yaşam için vazgeçilmezdir. Vücut insulin yapmıyor ise dışardan enjeksiyon yolu ile vücuttaki eksikliği yerine koymak gerekir. Tip 2 diyabetli kişilerin kan şekerinin ayarını sağlamak için ağızdan alınan ilaçlara veya insüline gereksinimleri olabilir.
Covid – 19 salgını sürecinde ilaç alımında aksama, tetkiklerin yapılmaması ve izolasyon sürecinde hareketsizlik nedeniyle diabet hastalarının kontrolünde aksamalar yaşanmış olabilir.
Kalp yetmezliği korona döneminde artış gösterdi
Koroner arter hastalığı veya hipertansiyon gibi etkenler kalbin yorulmasına neden olur. Bazı durumlarda enfeksiyon nedeniyle de kalp yetmezliği gelişir. Kalp yetmezliği düşük tansiyon halsizlik, ödem, kilo alma ve nefes darlığıyla ortaya çıkar. Hastalığa sebep olan her etkeni ortadan kaldırmak mümkün olmayabilir. Ancak belirtiler tedavi ile iyileştirilebilir ve yaşam standardı yükseltilebilir.
Nasıl tedavi edilir?
Covid – 19 salgınındaki bulgular kalp sağlığının iyi olmasının ne kadar önemli olduğunu gösterdi. Bu nedenle kalp damar sisteminin sağlıklı olması karşılaşma olasılığı hala süren bu enfeksiyonlar yönünden önem arz etmektedir.
Koroner arter hastalığı geçirilmiş by-pass operasyonu kalp pili gibi durumların bu süreçte kontrollerinin ve uygun tedavilerinin sürdürülmesi gerekmektedir.
Stres, kontrolsüz hipertansiyonu tetikliyor
Kan basıncı olarak tanımlanan tansiyonun, gün içinde normalin üstünde yükselmesine hipertansiyon denir. Tansiyon milimetre civa (mmHg) olarak ifade edilir. Sistolik kan basıncının (büyük tansiyon) 120 mmHg ve diyastolik kan basıncının (küçük tansiyon) 80 mmHg olması en uygun tansiyon değeridir. Kan basıncının 120-129/80-84 mmHg olması normal, 130-139/85-89 mmHg olması hafif yüksek tansiyon olarak adlandırılır. Kan basıncının 140/90 mmHg’nın üzerinde olması hipertansiyondur.
Yaşam tarzını değiştirmek çok önemli
Son kılavuza göre hasta eğer 60 yaşından küçükler için sistolik kan basıncı 135’e denk veya büyükse, diyastolik kan basıncı ise 85’e denk ve büyükse ilaca başlanmalıdır. Hastanın 60 yaşın üstünde olduğu durumlarda ise diyastolik KB ≥90 mmHg, sistolik KB ≥140 mmHg ise ilaç tedavisine başlanmalıdır.
Yaşam tarzının önemli bir rol üstlendiği hipertansiyon hastalığında hastalar, beslenme düzenine çok dikkat edilmeli. Son güncellenen bilgilere göre günlük tuz tüketimi, 5-6 gram, alkol sınırlandırılması, erkekte 20-30 gram/gün etanol, kadında 10-20 gram/gün etanolü aşmamalıdır. Tatlı, şekerli içecek tüketimi sınırlandırılmalıdır. Kırmızı et ile araya mesafe konulması oldukça önemlidir.
Koronavirüs ile artan diğer hastalıklar
Covid – 19 salgını ile teşhisi konulamayan hastalıkların sıklığı da arttı. Hareketsizlik, beslenme alışkanlarının değişiklik göstermesi strese bağlı olarak mide ve bağırsak sorunları arttığı gibi; karın ağrıları, ishal gibi bulgularda covid 19 enfeksiyonuna ait bulgular olarak karşımıza çıkmıştır.
Koronavirüs ile birlikte artan birçok sağlık probleminin arkasında stres yer alıyor. Strese bağlı olarak en çok şiddetli ve inatçı baş ağrıları, vertigo, baş dönmesi, çarpıntı, nefes sıkışması ve göğüs ağrıları gibi sağlık problemleriyle sıklıkla karşılaşılıyor. Ayrıca yemek düzenimizin değişmesiyle birlikte sindirim sisteminde yaşanan sorunlar ve karın ağrıları da bu dönemde en çok şikayet edilen konuların başında geliyor.
Her ne kadar kişisel hijyenimize ekstra özen göstersek de bazı enfeksiyon hastalıkları da yaşanabiliyor. Bunlar; üst solunum yolu enfekyionları, influenza, alt solunum yolu hastalıkları, idrar yolu enfeksiyonları, osteomyelit ve spondilodiskitler, Bruselloz, hepatitler, parazit hastalıkları, ishaller vb.
Sonuç olarak Covid – 19 enfeksiyonu nedeniyle önlemler almaya özen göstermekle birlikte mevcut hastalıklarımızın takibi hem sağlığımızın sürdürülmesi hem de olası bir enfeksiyon durumuna hazır olmamız, dirençli olmamız yönünden önemlidir.
Kaynak: İstanbul Times Haber Ajansı (İTHA)
