Ülke olarak bir çok deprem yaşadığımız halde tam anlamı ile depreme dayanıklı yapılar yapamadığımız için gelişmiş ülkelerde 7.2 de can kaybı olmzken bizde en az 500 vatandaşın ölümü az olduğu konuşuluyor.
Van Depremi’nin meydana geldiği gün deprem bölgesine giden İstanbul Üniversitesi Teknik İnceleme Heyeti hazırladığı ön raporunda; Hasarlı binaların genelinde beton kalitesinin düşük, betonarme donatı detaylarının hatalı ve işçilik kalitesinin kötü olduğunu ifade etti. Raporda, benzer kusurların 1 Mayıs 2003 Bingöl Depremi’nde hasar gören binalarda tespit edilen kusurlarla büyük oranda benzerlikler gösterdiği de belirtildi.
İstanbul Üniversitesi Teknik İnceleme Heyeti, İstanbul Üniversitesi Doğal Afetler Arama ve Kurtarma Ekibi (İSÜDAK) ile birlikte Van Depremi’nin meydana geldiği 23 Ekim 2001 Pazar akşamı İstanbul Üniversitesi Avcılar Yerleşkesi’nden hareket etti. İstanbul Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü ve Yapı İşleri ve Teknik Daire Başkanlığı’nca oluşturulan Teknik İnceleme Heyeti, 24 Ekim 2011 Pazartesi akşamı depremden etkilenen Erciş ilçesi’ne ulaştı. Teknik İnceleme Heyeti, İstanbul Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü’nde görevli Yard. Doç. Dr. Erdem DAMCI, Araş. Gör. Dr. Gebrail BEKDAŞ ve Araş. Gör. Rasim TEMUR ile İstanbul Üniversitesi Yapı İşleri Ve Teknik Daire Başkanlığı’nda görevli Dr. Barış SAYIN’dan oluşuyor.
Teknik inceleme heyeti, Van’ın Erciş İlçesi’ndeki Kriz Merkezi tarafından verilen görev gereği İSÜDAK birimiyle birlikte Vanyolu Caddesi’nde bulunan 6 katlı Sevgi Apartmanı’nda arama ve kurtarma çalışmalarına katıldı. Arama kurtarma çalışmalarının ardından heyet, Salı sabahı Erciş ilçesinde saha çalışmalarına başladı. Depremden etkilenen binalar üzerinde yapılan incelemeler sonucunda heyet, Teknik İnceleme Ön Raporu’nu tamamladı. İstanbul Üniversitesi 23 Ekim 2011 Van-Erciş Depremi Teknik İnceleme Ön Raporu’nda şu ifadelere yer verildi;
“Hasarlı binaların genelinde beton kalitesinin düşük, betonarme donatı detaylarının hatalı ve işçilik kalitesinin kötü olduğu görülmüştür. Özellikle betonarme elemanlarda elenmemiş dere kumu kullanıldığı ve kullanılan agreganın nizami olmadığı tespit edilmiştir. Malzeme içerisinde bulunan agrega boyutlarının 10 cm’ye varan değerlere ulaştığı ve kabul edilen sınırının çok üzerinde olduğu görülmüştür. Benzer kusurların 1 Mayıs 2003 Bingöl Depremi’nde hasar gören binalarda tespit edilen kusurlarla büyük oranda benzerlikler gösterdiği belirlenmiştir.
Özellikle hasarlı binalar, Vanyolu Caddesi, Kışla Caddesi ile ilçe merkezinde Alkanat, Tekevler, Tugay ve Zeylan caddelerinin bulunduğu bölgelerde yoğunlaşmaktadır. Yıkılan binaların önemli bir kısmı toptan göçme durumunda olup diğer ağır hasarlı binalarda ise genellikle zemin üstündeki ilk iki katın yıkılarak kısmen göçtüğü ve yüksek tehlike arz ettiği gözlenmiştir. Bazı binalarda ise ara katların yıkıldığı görülmüştür. Ağır hasar görmeyen bazı binalarda ise usulüne uygun inşa edilmeyen çatı kalkan duvarlarının devrilerek çevresine zarar verdiği, can ve mal güvenliğini tehdit ettiği bir kez daha saptanmıştır.
Heyetimiz, İSÜDAK ekibiyle birlikte, Van’a bağlı köylerde İstanbul Üniversitesi Van Depremi Yardım Kampanyası kapsamında toplanan yardım malzemelerinin dağıtımına ve eş zamanlı olarak köylerde teknik incelemelerine devam etmektedir. Güveçli, Dağönü ve Alaköy’de yapılan gözlemlerde; geleneksel tarzda inşa edilmiş ağırlıklı olarak tek katlı olan kerpiç binaların büyük bir kısmının tamamen yıkıldığı tespit edilmiştir. Bu bağlamda, özellikle köylerde büyük bir barınma sorunu bulunmaktadır. Çadır tedarikinin ilk etapta yeteri seviyede gerçekleşemediği, ısınma ve giyim ihtiyacının olduğu da gözlenmiştir.”
Raporda bu tespitlerin halen afet bölgesinde olan ekibin ilk gözlemleri olduğu, detaylı bir inceleme raporu hazırlanarak ileriki tarihlerde kamuoyuyla paylaşılacağı da ifade edildi.
İstanbul Üniversitesi Basın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü
