SIKI DENETİM
Meclis Başkanı Mehmet Ali Şahin, Anayasa paketi oylamasının 2. turlarında kabinleri sıkı denetime aldı. Şahin, sırası gelmeyen milletvekillerini oylama bölgesinden uzaklaştırdı, sık sık “Niye orada bekliyorsunuz? Yerlerinize oturun. Sıranız geldiğinde gidin” uyarılarında bulundu. Şahin, “Görevli vekillere yardım ediyoruz” bahanesiyle ısrar edenlere karşı zaman zaman idare amirlerini göreve çağırdı.
ANAYASA paketinin ikinci tur oylaması, birinci turdaki “mevcutlu oy” itirazları nedeniyle gizlilik tartışmasının gölgesinde başladı. İkinci turda kabinleri sıkı denetime alan TBMM Başkanı Mehmet Ali Şahin, sırası gelmeyen milletvekilleri ve parti yöneticilerini oylama bölgesinden uzaklaştırdı. Şahin, sık sık “Niye orada bekliyorsunuz? Yerlerinize oturun. Sıranız geldiğinde gidin” uyarılarında bulundu. Şahin, “Görevli vekillere yardım ediyoruz” bahanesiyle ısrar edenlere karşı zaman zaman idare amirlerini göreve çağırdı.
MHP’den itiraz
Meclis Genel Kurulu’nda dün ikinci tur oylamalara başlanmadan önce Ak Parti grubunda konuşan Grup Başkanvekili Nurettin Canikli, iktidar milletvekillerini uyardı. Canikli, “Zarfların içinin boş olduğunu tespit ettikten sonra pulu koyun. Oylama mutlaka kabinlere girilerek yapılmalı ve gizlilik kuralına uyulmalı. Bulanık suda balık avlamak isteyenler var” dedi. Genel Kurul’daki görüşmede MHP Grup Başkanvekili Oktay Vural, başkanvekillerinin yerine Şahin’in kürsüye çıkmasına itiraz etti. Vural, “Bu, eylemli bir şekilde görüş ifade etmektir. Bu bir oy hesabıyla hareket ettiğinizi ve gizli oylamada taraf olduğunuzu gösterir” dedi.
Telefon neden açık?
Vural, Genel Kurul’da telefon görüşmelerini kesen sistemin, grup yöneticilerinin milletvekillerini denetlemek amacıyla devreden çıkarıldığını söyledi. Vural, “Telefonların serbest bırakılması planlı bir organizasyonun sonucudur. Açık oylama gizli tasnif yöntemini biz onlarca yıl önce terk etmiştik” dedi. Şahin ise, yoğun çalışan vekillerin istekleri üzerine telefonların serbest bırakıldığını, içtüzükte bu konunun geçmediğini söyledi.
Mahkemeye mektup
CHP Grup Başkanvekili Hakkı Sühâ Okay da “Birinci tur açık oylama haline dönüşmüştür. Mevcutlu, refakatli, zimmetli bir oylama yaşanmıştır. Aynı yöntemle oylama yapılırsa bu Anayasa değişikliğinin meşruiyeti tartışılır hale gelir. Parlamentoya halel getirecek yöntemlerden vazgeçin” diye konuştu. Ak Parti Grup Başkanvekili Bekir Bozdağ ise muhalefet sözcülerinin gerçekte yaşanmayan şeyleri tutanağa kaydettirmek amacıyla ısrarla kürsüden söylediğini savundu. Bozdağ, “Biz bunun niye tutanaklara geçirildiğini biliyoruz. Muhalefet yöneticileri Anayasa Mahkemesi’ne mektup yazmaktadır, herkes de bunun farkındadır” dedi.
330 oy gerekiyor
Anayasa değişikliği teklifinin 2. tur görüşmelerinde maddeler üzerinde konuşma olmayacak. Ancak, maddeler üzerinde verilen değişiklik önergeleriyle ilgili konuşma yapılabilecek. İkinci turda, maddelerin yanı sıra teklifin tümüyle birlikte 31 gizli oylama yapılacak. Teklifin kabulü, bu turda yapılacak oylamalarda, Meclis’in üye tam sayısının beşte üç çoğunluğu (330) ile mümkün olacak.
Kabul oylarında düşüş
1. MADDE
Anayasa değişikliği paketinin 2. turdaki ilk maddesinin oylanması kritik bir sonuçla bitti. Kadın erkek arasındaki pozitif ayrımcılığı konu edinen 1. madde, 332 oyla kabul edilirken, 75 ret, bir çekimser oy verildi. Genç yaşta vefat eden kızkardeşinin cenazesine katılan Ak Parti Milletvekili Hamza Yerlikaya ilk 3 maddenin oylamasına katılamadı. Bağımsızların ret oyu verdiği öne sürüldü. Birinci turda, 1. madde için 336 kabul, 70 ret oyu kullanılmıştı.
2. MADDE
Özel hayatın gizliliği ve kişisel verilerin korunmasıyla ilgili Anayasanın 20. maddesine yeni hükümler ekleyen 2. maddenin oylamasına 408 milletvekili katıldı. 334 kabul, 72 ret oyu kullanıldı; 2 çekimser çıktı. Birinci turda, 2. maddenin oylamasında 337 kabul, 68 ret oyu kullanılmıştı.
3. MADDE
Hâkim kararı dışında yurtdışı yasağı konulmasını engelleyen maddenin oylamasına 407 milletvekili katıldı. 335 kabul, 71 ret ve 1 oy boş çıktı. İlk turda 3. madde 71 ret oyuna karşı 337 oyla geçmişti.
4. MADDE
408 milletvekilinin katıldığı 4. madde oylamasında 338 kabul, 69 ret, 1 boş oy çıktı. Çocuk istismarını engellemek amacıyla Anayasa’nın 41 maddesinde değişiklik yapan 4. madde ilk turda 69 ret oyuna karşı 336 oyla kabul edilmişti.
5. MADDE
Aynı anda iki sendikaya üyelik yasağını kaldıran 5. madde 335 oyla kabul edildi. 70 ret, 1 çekimser, 1 geçersiz ve 2 boş oy kullanıldı. Bu madde ilk turda 333 oy almıştı.
6. MADDE
Memurlar ve diğer kamu görevlilerine toplu sözleşme hakkı tanıyan 6. madde 338 oyla kabul edildi. 71 ret oyu verildi. Bu madde ilk turda 336 oyla benimsenmişti.
Yerlikaya’nın kardeş acısı
Ak Parti Sivas Milletvekili Hamza Yerlikaya, böbrek ve kalp yetmezliği nedeniyle 26 yaşında vefat eden kız kardeşi Gülen Yerlikaya’nın cenazesini İstanbul’da toprağa verdikten sonra Ankara’ya döndü. Yerlikaya, Anayasa paketinin 4’üncü maddesinden itibaren oylamaya katıldı. Başbakan Tayyip Erdoğan’ın, yanına oturup başsağlığı dilediği ve teselli etmeye çalıştığı Yerlikaya gözyaşlarını tutamadı.
Mevcutlu geldiniz telefona kaydettik
TBMM’de Anayasa değişikliğinin 2. tur oylamaları yine gizli oy tartışmalarına neden oldu. CHP sıralarındaki milletvekilleri AK Partililerin oy vermeye mevcutlu geldiklerini cep telefonlarıyla tespit etiklerini böyle gösterdiler. Genel Kurul’da Anayasa değişikliği 2. tur oymalar hızlı başladı. Milli Eğitim Bakanı Nimet Çubukçu ile Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay peşpeşe oy kullanırken Lokman Ayva görevlilerin yardımıyla oy vermeye gitti.
