DEVLET BAKANI ŞİMŞEK SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ’NDE
Hazineden Sorumlu Devlet Bakanı Mehmet Şimşek Süleyman Demirel Üniversitesi’nde “Küresel Krizin Eşiğinde Türkiye Ekonomisi” konulu konferansa konuşmacı olarak katıldı. Yaklaşık 2 saat süren konferansta Bakan Şimşek, ekonomiyle ilgili önemli açıklamalarda bulundu.
Ömer ADIYAMAN/ISTANBUL TIMES
Prof. Dr. M. Lütfü Çakmakçı Kültür Merkezi’nde gerçekleştirilen konferansa Vali Ali Haydar Öner, Rektör Prof. Dr. Metin Lütfi Baydar, Isparta Milletvekilleri Mehmet Sait Dilek, Süreyya Sadi Bilgiç, Haydar Kemal Kurt, Isparta Belediye Başkanı Hasan Balaman, Isparta Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Hasan Hüseyin Kaçıkoç, öğretim üyeleri ile çok sayıda davetli katıldı.
TÜRKİYE VE DÜNYA OLAĞANÜSTÜ BİR DÖNEMDEN GEÇİYOR
Türkiye ve dünyanın olağanüstü bir dönemden geçtiğini belirten Bakan Şimşek, insanların Modern finans tarihinin en önemli kriziyle karşı karşıya olduğunu kaydetti. Şimşek, “Bugün, 1929’da yaşanan krizin farklı bir modeli yaşanıyor. Bu krizin temelinde global makro ekonomik dengesizlikler yatıyor. Krizin kendisi çok önemli boyutta. Ailelerin, şirketlerin, ve firmaların bütçesinde sıkıntılar yaratıyor ve bu kriz bir müddet daha devam edecek.”dedi.
TÜRKİYE GİBİ DIŞA AÇIK ÜLKELER KRİZDEN ETKİLENİYOR
bu krizle çok kolay kredi verilen bir dönemden tam tersi bir döneme geçildiğini belirten bakan şimşek, ''Finans piyasalarında risk endeksi aynı zamanda korku endeksi olarak da bilinir. bu veriler toplandığından bu yana, hiçbir dönemde bu kadar yüksek bir korkunun hakim olduğu bir süreç yaşanmamıştır. Türkiye'nin krize bir katkısı yok ama gelişi itibariyle kriz reel sektörden başladı. çünkü, Türkiye gibi dışa açık ekonomilerde birkaç etkilenme kanalı var. Bunlardan biri dış ticaret kanalıdır. eğer siz dünyaya mal satıyorsanız, dünyada büyük bir sıkıntı varsa o gelir mutlaka sizi etkiler. İhracattaki küçülme yüzde 30. Bu üretimde ve istihdamda azalma demektir. Türkiye genel olarak tasarruf açığı olan bir ülkedir. tasarruf açığınız olunca ister istemez büyümek için dışarıdan borçlanıyorsunuz. Kısmen de olsa bunu yapıyorsunuz. Bugün dışarıdan borçlanma imkanları kapanmış durumda. Üç kanaldan dünya ekonomileri ve Türkiye etkileniyor. Televizyonu izleyen herkes yaratılan olumsuz havadan etkilenip krizin sadece Türkiye’de yaşandığını sanıyor; halbuki bu kriz sadece Türkiye’de değil, dünyada yaşanıyor. Yaratılan olumsuz havadan kimse etkilenmemelidir. Türkiye bu krizden ne kadar etkileniyor? bu kriz ne Türkiye'ye özgüdür ne de Türkiye'nin bu krize etkisi vardır. ABD konut piyasasıyla bizim bir ilgimiz yok. Kriz batının gelişmiş ülkelerinde reel ekonomiyi etkileyerek başladı, bozulma tekrar dönüp finans sektörünü etkiledi. ”Dışa açık ülkelerin mutlaka bu krizden etkileneceğini savunan şimşek, ''eğer siz dünyaya mal satıyorsanız, dünyada sıkıntı varsa, bu gelir sizi etkiler. Türkiye'nin ihracatı geçen sene eylül ayına kadar yüzde 35'in üzerinde artarken, bir kaç ay içinde yüzde 25-35 düşmeye başladı. küresel krizin derinleşmesiyle birlikte bir küçülme yaşanıyor. ihracattaki küçülme, üretimde ve istihdamda azalma demektir'' diye konuştu.
TÜRKİYE BİRÇOK ÜLKEYE GÖRE DAHA İYİ KONUMDA
Bakan Şimşek, sanayi üretimi azalma ölçüsünde Türkiye'den daha fazla küçülen devletler olduğunu söyledi. Türkiye'de üretilen otomotiv mallarının yüzde 80'inin ihraç edildiğini, ihracatta yüzde 60 düşüş olduğunu belirten şimşek, ''Girişimciyseniz önce stokları eritirsiniz. Ama eylül ayına kadar ihracatınız yüzde 35-40 artıyorsa zaten stokla yakalanmışsınızdır. Bizim sanayicimiz stokla yakalandı, çünkü ekonomi iyi gidiyordu. Eylül ayından itibaren talep çöktü, üretim durdu ve böyle bir resim çıktı. Türkiye'nin ihracatı düşüyor, mal talebinde düşüş var'' ifadesini kullandı. Mehmet Şimşek Ayrıca Dünyada Sadece Türk Lirası'nın Değer Kaybetmediğini, Bu Sorunu Bütün dünya ülkelerinin yaşadığını anlattı. Borsada da durumun aynı olduğunu belirten şimşek, Türkiye'nin bazı ülkelere göre daha iyi, bazı ülkelere göre ise kötü reaksiyon verdiğine işaret etti.
TÜRKİYE’DE HİÇBİR BANKA BATMADI
Bakan Şimşek, dünyada gıpta ile bakılan bir çok bankanın batmasına karşın Türkiye'de hiç bir bankanın batmadığını, tam aksine daha da güçlendiğini vurguladı. Bankaların batmaması ve vatandaşa yük çıkmamasının aslında büyük bir başarı olduğunu kaydeden Şimşek, sözlerini şöyle sürdürdü: ''Türkiye’de bankalar iyi konumda. İyi olması demek, Türkiye'nin bu krizden daha güçlü bir şekilde çıkması muhtemel demektir. Yatırımlar yeniden finanse edilecek konumda demektir. Ama şu anda bankaların iyi olması işe yaramıyor. Hükümet olarak, o kaygıları nasıl azaltırız, kredi mekanizmasını nasıl düzeltiriz diye çalışıyoruz. Hane halkı Amerika'da gerçekten perişan. Neden? 55 trilyon dolarlık hane halkının serveti vardı, borsa ve konuttaki düşüş ile hane halkı Amerika'da tam 20 trilyon dolar kaybetti. Türkiye'de hane halkının emeklilik sistemlerinde bir fon yok. 2007 yılı itibariyle Türkiye'nin hane gelirinin milli gelire oranı yüzde 12. Bu durumda Türkiye'nin krizden güçlü çıkması beklenir. Türkiye, bu dönemde enflasyonda kalıcı bir düşüş sağlar, faizlerde gelinen noktayı daha iyi konuma getirirse, bu krizden güçlü çıkmamız muhtemeldir'' Mehmet Şimşek, Türkiye'de ihracatçı sektörlerin, borçlu sektörler olduğunu, bu anlamdaki riskin ise yönetilebilir olduğunu da vurguladı. Türkiye'nin kriz tablosu karşısında durumunun iyi olduğunu dile getiren Şimşek, ''Bankaların, hane halkının durumu iyi, reel sektör ise idare eder, kamunun durumu da iyi ama bir de kötümserlik pompalamasalar durumumuz daha iyi olacak'' diye konuştu.
Bakan Şimşek, hükümet olarak ciddi reformlar yaptıklarını ve özellikle eğitim açısından en büyük bütçeyi Milli Eğitim Bakanlığının aldığını açıkladı. Şimşek, Türkiye'de şu anda 8,5 milyon emekli bulunduğunu, bunların yaş ortalamasının 44 olduğunu bildirerek, ''Ortalama yaşam süresinin 77 olduğu düşünülürse, bu insanlar 33 yıl beslenecek'' dedi.
TÜRKİYE GELECEĞİN YILDIZIDIR
Türkiye’nin önümüzdeki 40 yılın en önemli aktörlerinden biri olacağını sözlerine ekleyen Mehmet Şimşek, “Biz Türkiye’ye güveniyoruz. Türkiye geleceğin yıldızıdır. Önümüzdeki 40 yılın en önemli aktörlerinden biridir. Avrupa ile arayı kapatıyor. Avrupa ilerleyip büyüyor amacımız onun iki misli bir büyüme göstererek arayı kapatmak. İnsana yatırım yapmaya devam edersek 2050 yılında G7 denilen birçok ülkenin önüne geçebiliriz” şeklinde konuştu. Konferansın ardından SDÜ Rektörü Prof. Dr. Metin Lütfi Baydar, Bakan Şimşek'e seramikten yapılmış minyatür Atatürk heykeli takdim etti.
