Ak Parti ve MHP’nin bir araya gelerek önce TBMM’de 339 milletvekili ile 1982 anayasanın 18.maddesinde değişiklik yapılmasına ilişkin Mecliste alınan karar gereği seçmen 16 Nisan 2017’de sandık başına gidecek.

Evet diyenler 18 Maddenin hepsini aynen kabul ediyorum diyor. Hayır diyenlerde hepsini red ediyorum diyor. Peki tarafsız bir gözle bakan bir basın mensubu olarak ben ne diyorum.

İşte benim 18 Madde ile alakalı görüşlerim.

Hz.Mevlana’nın bu konu ile alakalı çok güzel bir sözü var der ki ;

“Her şeye evet diyen aptaldır

Her şeye hayır diyen de zorba”

Şimdi Madde Madde konuyu beraber irdeleyelim:

1.Madde: 7/11/1982 tarihli 2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 9’uncu maddesine “bağımsız” ibaresinden sonra gelmek üzere “tarafsız” ibaresi eklenmiştir.

Ben bu maddenin hiçbir yanına itiraz edemem. Bu minik eklemenin ülkeye, millete ve bana zararı yok dolayısıyla itiraz etmem yersiz ve anlamsızdır.1.MADDE ‘ye kocaman bir EVET

2.Madde: Milletvekili sayısı 550 den 600’a çıkmıştır.

Bu arttırılmasaydı da olurdu ama 50 vekilin artması devlete bir şey yapmaz. Muhalefetin 50 vekil için boşa maaş vermeye gerek yok tezi asgari ücret ile çalışan kardeşimin canını sıkar ve bu seçmen nezdinde karşılıkda bulur ama bu halkın yaşamını olumsuz yönde etkilemez. Ben 2.MADDE’ye de EVET derim.

3.Madde : Seçilme yaşı 25 ten 18 indiriliyor

Sanki 600 vekilin yaşı 18 olacakmış gibi bir algı oluşturulması yanlış. 20 Yaşında ki evladımızın eline topu, tankı silahı veriyoruz ona itiraz yok. 8 milyona yakın 18-25 yaşarası seçmen var meclise 3/5 tane bu yaştaki vekilin girmesine izin verilmesine karşı çıkmak gençlere karşı saygısızlıktır.3.MADDE’ye de EVET…

4.Madde: TBMM ve Cumhurbaşkanlığı seçimleri 4 yılda birden 5 yılda bir’e çıkıyor ve aynı gün yapılıyor. Cumhurbaşkanlığı seçiminde iki turlu sistem uygulanıyor.

Benim açımdan buna da itiraz yok. Ha 4 yıl ha 5 yıl sorun değil. 4.MADDE ye de EVET.

5.Madde: Meclisin verdiği güvenoyunu bizzat millet veriyor. Millet Cumhurbaşkanını doğrudan seçtiği için kurulacak hükümete de 5 yıllığına güvenoyu vermiş oluyor.

Bu Maddeye de itirazım yok. Milletin oyu ile seçtiği kişi için neden mecliste tekrar güven oyu istesin. 5.MADDE’ye de EVET…

6.Madde: Meclisin denetim yetkisi güçleniyor, Meclis denetlemesi “Meclis araştırması”,” “genel görüşme” ve “yazılı soru” ile yapılıyor. Cumhurbaşkanı ve hükümet üyeleri için meclis soruşturması daha kapsamlı hale getiriliyor. Yazılı soruya 15 gün içinde cevap verilmesi mecburiyeti getiriliyor.

Gayet Güzel bu maddeye de tabi ki evet.

7.Madde: Cumhurbaşkanının adaylık ve seçim şartları tanımlanıyor. “Cumhurbaşkanı seçilenin partisi ile ilişiği kesilir” hükmü kalkıyor. Cumhurbaşkanı siyasi parti üyesi olabiliyor. Cumhurbaşkanlığı süresi 2 dönemle yani 10 yılla sınırlandırılıyor. Cumhurbaşkanlığı seçiminde partiler için aday gösterme şartları genişletiliyor. Vatandaşlar da (100 bin imza ile)Cumhurbaşkanı adayı gösterebiliyor.

İstanbul’un 37 ilçesinde yaptığımız sokak söyleşilerinde bazı seçmenler cumhurbaşkanı 2.dönemim 4.senesinde erken seçime gitme kararı alırsa 10 yıl olan süre otomatikmen 15 seneye çıkıyor iddialarını gündeme taşımışlardı. Yetkililerin bunun için seçmene açıklama yapmaları gerekir kanısındayım.

8.Madde : Yönetimde çift başlılık ortadan kalkıyor. Cumhurbaşkanlığı ile başbakan’ın yetkileri birleştiriliyor. Cumhurbaşkanı yürütmenin başı oluyor. Cumhurbaşkanı, yardımcılarını ve bakanları atama ve görevden alma yetkisine kavuşuyor. Üst düzey kamu yöneticilerini atama ve görevden alma yetkisine kavuşuyor. Cumhurbaşkanlığı kararnamesi çıkarma hakkı kazanıyor.

Keşke kaç tane Cumhurbaşkanı yardımcısı olacağı burada belli edilseydi. Diğer bir sıkıntı da Cumhurbaşkanı yardımcılarının seçilmemiş olması. Yurt dışı gezilerinde vekalet ederse seçilmemiş birisi ülkeyi yönetecek. Cumhurbaşkanın kamu yöneticilerini görevden almasının bir kıstası olamazmıydı ?

BİRİLERİNİN SEÇMENİN BU MADDE İLE ALAKALI ENDİŞELERİNİ GİDERMESİ GEREKİR diye düşünüyorum.

9.Madde : Cumhurbaşkanı hem yetkili hem de sorumlu oluyor. Denetim ve cezai sorumluluk geliyor. Cumhurbaşkanı soruşturulabiliyor ve gerek görülürse Yüce divana divana yollanıyor. Soruşturma açılan cumhurbaşkanı erken seçim kararı alamıyor. Yüce Divanda mahkum olursa, cumhurbaşkanlığı görevi sona eriyor.

Mevcut Anayasaya göre Cumhurbaşkanının hiçbir mesuliyeti yok ancak vatana ihanet ederse yargılanabiliyor. Cumhurbaşkanı ile alakalı işlem yapabilmek için 400 vekil imzası gereklide olsa Mevcut haline göre daha iyi bundan dolayı da BU MADDE’YE de EVET …

10.Madde: Hükümeti cumhurbaşkanı kuruyor. Cumhurbaşkanı, bir veya daha fazla Cumhurbaşkanı yardımcısı atayabiliyor. Cumhurbaşkanı yardımcıları ve bakanlara denetim ve cezai sorumluluk getiriliyor. Yasamayla yürütme ayrıldığı için ,bakan olarak atanan milletvekili TBMM’deki vekilliği düşüyor.

Bir veya daha fazla cumhurbaşkanı yardımcısı seçebilir kısmı muğlak Neden 1 veya en fazla 4 denilmemiş mesela ? 2019’ da veya daha sonra seçilen bir cumhurbaşkanı dese ki benim partimin 81 il başkanı aynı zamanda cumhurbaşkanı yardımcısıdır buna kanuni olarak hiçbir engel ve kısıtlama yoktur. Başı belli ama sonu belli olmayan bir madde biraz kafaları karıştırıyor.

11.Madde: Cumhurbaşkanına ve TBMM’ye seçimleri karşılıklı yenileme yetkisi tanınıyor. Bu durumda iki seçim birlikte yapılıyor. İki seçim aynı anda yenilendiği için, tek taraflı seçimlerin yenilenmesi söz konusu olamıyor. Cumhurbaşkanı seçimleri yenilerse kendi süreside kısalmış oluyor. Birlikte seçimlerin yenilenmesi, kriz potansiyelini büyütmemenin ve uzlaşma arayışının güvencesi oluyor.

Diyelim ki 2019’da bu sisteme göre seçim yapıldı. Seçmen’de Meclis çoğunluğunu Vatan Partisi Genel başkanı Doğu Perinçek’e verse ve başkanlığı da Ak Parti adayı Sayın Recep Tayyip Erdoğan’a verse ve 2 sene sonra meclis ve başkan yada doğru adı ile güçlü Cumhurbaşkanı anlaşamazsa ve taraflardan birisi erken seçimi istese birisi istemese ne olacak ? Fakültede hocam hep evladım kanun kötü gün içindir. Her şey güllük gülistanlık ise zaten kanuna çok ihtiyaç olmaz. Yaptığınız sözleşmelere ve attığınız imzaya dikkat edin derdi. Bu madde ile alakalı da seçmene bilgi verilmelidir kanısındayım.

12.Madde:Olağanüstü hal,15 Temmuz hain darbe girişiminin sonuçları ve terör tehditleri de göz önüne alınarak, yeniden tanımlanıyor. OHAL ilanı yetkisi yürütmenin başı olduğu için Cumhurbaşkanına aktarılıyor. Cumhurbaşkanı OHAL ilanını ve OHAL kararnamelerini Meclisin onayına sunuyor. Meclisin OHAL’i uzatma ,kısaltma yada kaldırma yetkisi bulunuyor.

Keşke beklenmedik durumlar anında (Force Majör) savaş, darbe tehdidi, tabi afetler gibi durumlarda zaman kaybetmemek için Cumhurbaşkanı’na OHAL yetkisi veriliyor ve bu alınan karar en geç 2 hafta için de meclisin onayına sunuluyor denilesyedi. Daha adil bir madde olurdu. Bu Madde ile alakalı detaylı malumat almak isterim.

13.Madde: Askeri yargı tümüyle kaldırılıyor. Sadece disiplin mahkemelerine izin veriliyor. Yargıda birlik geliyor, asker ve sivil ayrımı ortadan kalkıyor.

Çok doğru bir madde % 100 katılıyorum. Hayırlı olsun.

14.Madde: HSYK’nın yapısı ve seçim yöntemi değişiyor,adı Hakimler ve Savcılar Kurulu (HSK) oluyor. HSK’nın 4 üyesi cumhurbaşkanı, 7 üyesi ‘de TBMM tarafından nitelikli çoğunlukla seçiliyor. Yargı kurumu üyeleri arasında seçime dönük rekabet ve gruplaşma son buluyor, milletvekillerinin iradesi öncelik kazanıyor. Yeni düzenlemeyle FETÖ tipi yapılanmaların HSK’ye etki etme imkanı ortadan kaldırılıyor.

Bu madde yapılırken Başkan ve meclisin aynı parti’den seçilmesi öngörülmüş imajı var. Meclis ve Başkanın kendisini yargılayacak olan kişileri seçmesi sanki riskli ama burada yeterli bilgim yok. Ondan dolayı bu madde ile alakalı hüküm veremeyeceğim.

15.Madde: Bütçe kanunu teklifini hazırlayıp TBMM’ye sunma yetkisi Cumhurbaşkanına veriliyor. Cumhurbaşkanının TBMM’ye kanun sunma yetkisi bütçe kanunuyla sınırlandırılmış oluyor. Bütçe kanunu Mecliste görüşülüp karara bağlanıyor. Bütçe kanunu Mecliste onaylanmazsa, hükümet bütçesiz kalmasın diye, öncelikle geçici bütçe yapılıyor. Bu da olmaz ise yenisi kabul edilene kadar, bir önceki yılın bütçesi yeniden değerlenme oranına göre artırılarak yürürlüğe konuyor.

Devlet işlerinin aksaması adına güzel düşünülen bir madde. Birisi olmazsa baştan nasıl olacağı belli. Bu Madde çok doğru geliyor bana. Buna EVET derim.

16.Madde: Başbakanlık kurumu Cumhurbaşkanlığı ile birleşiyor. Kanun teklif etme yetkisi sadece milletvekillerine ait oluyor. Silahlı Kuvvetler, Devlet Denetleme kurulunun işleyişi içine alınıyor. Jandarma Genel Komutanı MKG üyesi olmaktan çıkıyor. Cumhurbaşkanlığı kararnameleri anayasal yargı denetimine alınıyor. Sıkıyönetim uygulaması tarih oluyor.

Gayet demokratik ve güzel bir madde. Aynen katılıyorum bu maddeye .EVET

17.Madde: Cumhurbaşkanlığı ve Meclis seçimleri 03.11.2019 tarihinde yapılacak. Cumhurbaşkanı ve Meclis bu tarihe kadar görevine devam edecek. Halk oylamasında kabul sonucu çıkarsa, 6 ay içinde meclis gerekli kanuni düzenlemeleri yapacak ve yeni içtüzük çıkaracak. HSK üyeleri 30 gün içinde seçilecek ve 40’ıncı günün sonunda göreve başlayacak.

3 Sene beklemenin mantığı nedir ? Eğer bu sistem daha iyi ise ve Halk da evet demişse alınacak bir erken seçim kararı ile hemen geçiş yapmak daha iyi olmaz mıydı ?

18.Madde: Bu değişiklik paketindeki kimi hükümler ilk seçimlerin yapıldığı tarihte, kimileri ise seçim takviminin başladığı tarihte yürürlüğe giriyor. Anayasa değişikliği resmi Gazete’ de yayınlanır yayınlanmaz Cumhurbaşkanın partili olmasının önündeki engel kalkıyor. HSK devreye giriyor ve yargıda birlik sağlanıyor.

18.Maddeye de seçmeninin itirazı yok. Bundan dolayı buna da kocaman bir EVET ..

Ey okur işte kimisine göre Evet oyu çıkarsa ülkenin önündeki bütün engeller kalkacak gibi, bazılarına göre de Hayır çıkmazsa ülke batacak demeleri doğru değil. Bu değişikliğin iyi yanları da kötü yanları da var. Bir gazeteci olarak bu 18 madde de ne anladığımı gerekçeleri ile ortaya koydum.

Herkes gibi benim de bir siyasi kararım var ve 16 Nisan 2017 de sandığın başına gidince ülkenin selametine olan ne ise ona göre oyumuzu kullanacağız.

Net bildiğim bir şey var o da Evet ve Hayır diyenlerin kararı için birbirlerini hainlikle suçlamamalarıdır. Bu bir tercihtir kimisi EVET der kimisi HAYIR der. Bu da seçmenin en tabi hakkıdır.

Bu konuda fikrimizi yazmamızı isteyen çok sayıda okurum vardı. Onların taleplerini de yerine getirmiş oldum.23 Ocak 2017 den bu yana İstanbul'un 37 ilçesinde  3.000 den fazla seçmene "Yarın sandık Önünüze gelirse cevabınız evet mi olacak hayır mı neden" ? diye sorduk. Bunun sonuçlarını haberimizde vereceğiz inşallah.

Şahıs olarak bütün maddelere karşıyım ve bütün maddeleri aynen kabul ediyorum denilmesi de çok doru gelmiyor bana. Birisi derki 18 madde var,6-7-8-9-10-11-12.Maddelerin içinde eksik ve bana göre hatalı yanlar var.

14.Madde konusunda bir şey anlamadım.

17.Madde de bu karaların halkoyunda EVET olarak çıkması halinde 3 sene sonra yürürlüğe girecek deniyor, eğer bu sitem yararlı ve faydalı ise neden 3 sene bekleyelim diyenlere de hak vermek gerekmez mi ?

16 Nisan 2017’de sandıkta ne sonuç çıkarsa çıksın birliğimiz, dirliğimiz kardeşliğimiz baki olsun derim vesselam.

İstanbul Times / Hüseyin ÇETİNER / 6 Nisan 2017

Editör: TE Bilisim