İstanbul Times Gazetesi olarak ülkemizin Güneydoğu Anadolu Projesi’nden sonra en önemli yatırımı olan İkitelli Organize Sanayi Bölgesi (İOSB)’nin Yönetim Kurulu Başkan Vekili Nihat Tunalı ile makamında geleceğe ışık tutacak bir söyleşi yaptık.
İstanbul Times Haber Merkezi /Hüseyin Çetiner -Müslüm Aktürk
Her şeyden önce şunu söyleyelim; İOSB adına yakışır, çok güzel bir binaya kavuşmuş. Yeni hizmet binasında “yok yok” desek abartmış olmayız. Hele bir toplantı salonu var ki, Bakanlar Kurulu’nun toplantı salonunu aratmıyor… Çalışanların daha verimli olabilmelerini sağlamak için gerçekten çok güzel bir ortam hazırlanmış. Yemekhanesi, terası, konferans salonu, mescidi, velhasıl her şeyi ile dört dörtlük ve “Birçok kurumun gıpta ile bakacağı hizmet binası” diyebiliriz…
İşte Başkan Vekili Sayın Tunalı’yı bu güzel mekanda ziyaret ettik. Tabii güzel olan sadece mekan değildi. Röportajımız da çok güzel oldu. Çünkü; bu ülkenin bir vatandaşı olarak anlatılan hizmetlerden gurur duyduk, mutlu olduk. Nasıl gurur duymayalım, nasıl mutlu olmayalım; 300 bin kişinin istihdam edildiği, 9 milyar dolar katma değer sağlayan bir değere sahip olmak hangi Türk vatandaşını mutlu etmez ki ?
Okuyunca sizin de gurur duyacağınız ve mutlu olacağınız İOSB ile ilgili, Yönetim Kurulu Başkan Vekili Nihat Tunalı’nın işte söyledikleri…
Esnafa en büyük müjde; Tezyid-i Bedel ve şerhler çözülecek
En önemli müjde olarak İkitelli Organize Sanayi Bölgesi’ni meydana getiren kooperatiflerin kangren haline gelmiş Tezyid-i Bedel ve şerhler konusundaki sorunları çözmek için, İOSB’nin bağlı olduğu Bakan Sayın Nihat Ergün’e durumumuzu arz etmiştik. Üyelerimizin üzerinde Demokles’in kılıcı gibi duran bu iki sorunun hal olması için çalışmalar son aşamaya geldi. Bu iki sorun çözüme kavuşturulduğu takdirde sanayicimiz rahat bir nefes alacak.
İOSB, Kolej ve Vakıf Üniversitesi için düğmeye bastı
15 senedir bu yapının içindeyiz. Sayın Hüseyin Avni Mutlu’nun İstanbul’a atanması ve İOSB’nin Müteşebbis Heyet Başkanı olmasından sonra fiziki yapıdan, çevreye kadar birçok konuda ciddi başarılara imza attık. Bu başarıda en büyük pay Müteşebbis Heyet Başkanımız ve aynı zamanda İstanbul Valisi olan Sayın Hüseyin Avni Mutlu’ya aittir.
Artık esnaf kolej mezunu teknik personel ile çalışacak
Türkiye’nin en kapsamlı olacak İOSB’nin yaptırdığı Endüstri Meslek Lisesi’ni, Milli Eğitim Bakanlığı’na devretmeyeceğiz. Kurulacak vakıf tarafından bir kolej şeklinde, ara eleman ihtiyacını giderecek kapasitede dizayn edilecek. Bünyemizde faaliyet gösteren işverenlere kalifiye eleman temini konusunda yardımcı olmak için gelecek eğitim ve öğretim yılında eğitime başlayacak olan Endüstri Meslek Lisemiz adeta esnafa kolej kalitesi işverenlerin talebi doğrultusunda kaliteli iş gücü yetiştirecek. Endüstri Meslek Lisesi’nden sonra İSOB MYO ve üniversitesi de geliyor.
İOSB üyeleri elektriği % 35 daha uygun fiyata kullanıyor
Kendi üyelerine elektrik dağıtımı yapan İOSB, bu şekilde üyelerine % 35 fiyat avantajı sağlıyor. Yüksek miktarda enerji tüketen sanayiciler için bu destek çok önemli. Esnafın önüne açmak ve maliyetlerini düşürmek adına yıllardır üye kooperatiflerden aidat almıyoruz. Ayrıca, Müteşebbis Heyet Başkanımız Vali Hüseyin Avni Mutlu’nun talimatları ile aydınlatma başta olmak üzere birçok konuda üye kooperatiflere ciddi destekler yapıyoruz.
İOSB, vali ile mutlu oldu
Kısa sürede yaptığımız muhteşem çalışmaları Müteşebbis Heyet Başkanımız Sayın Hüseyin Anvi Mutlu’ya borçlu olduğumuzu bir kez daha ifade etmek istiyorum. Bir örnek verecek olursam; “Üyelerimizin elektrik kesintisi yaşamaması için değeri milyon dolarlarla ifade edilen bir trafoya ihtiyacımız vardı. Bu ihtiyacı yazışma ve bürokrasi ile gidermeye çalışsaydık en az 2- 3 yıl beklememiz gerekirdi. Konuyu Müteşebbis Başkanımız ve Valimize açtık, sağ olsun bir hafta içinde bu talebimizi yerine getirerek bizi ve üyelerimizi ciddi bir sıkıntıdan kurtardı. Bu sadece bir örnekti Sayın Valimiz, bunun gibi bir çok sorunumuzun çözümünde ciddi katkılar yapıyor.
Büyüyen tüccarlar ihtisas OSB’si istiyor
1985’de ülkemiz bu kadar gelişmemişti. İkitelli Organize Sanayi Bölgesi içinde yapılan yerler daha çok esnaf ölçeğindeki firmalar için gerçekleştirilmişti. Burada işlerini büyüten bir çok firma zamanla yanı başlarındaki işyerini alarak mekanlarını büyütüp işlerini bugüne kadar sürdürdüler. Bir çok işyeri sahibi OSB’lerin avantajlarından yararlanmak üzere yerleşim birimlerinden uzak bir yerde daha büyük fabrikaların olacağı yeni bir OSB talebi yapıyorlar. Bu konuda arkadaşlarımızla fikir alışverişi yapıyoruz. Yer tahsisi için TOKİ’ye başvurduk. OSB’lerin şartlarına uygun yeni bir çalışmasının içindeyiz.
İkitelli Organize Sanayi Bölgesi, ne zaman kuruldu ve faaliyete geçti?
Çevre Sağlığı Müsteşarlığı, İstanbul Valiliği ve İstanbul Belediyesi'nin bu işyerlerini şehir dışına taşıma kararı almalarından sonra bu sektörde çalışanlar kooperatifleşme yoluna gitmişler ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nden arsa talebinde bulunmuşlardır. 02.08.1985 tasdik tarihli 1/5000 ölçekli İkitelli OKSB Nazım İmar Planında 700 hektarlık bir alan çeşitli iş kollarında faaliyet gösteren 36 adet küçük ve orta ölçekli sanayi ile toplu işyeri kooperatifine tahsis edilmek üzere 01.02.1985 tarihinde istimlak kararı alınarak Arsa Ofisi'nce kamulaştırma çalışmaları yapılmış ve bedeli karşılığında ilgili kooperatiflere verilerek kooperatiflerin kendi öz kaynakları ile inşaat çalışmalarına başlanmıştır.
İkitelli OSB'de kooperatiflerin inşaat faaliyetleri site içinde devam ederken ana arter yol ve altyapıların yapımına Sanayi ve Ticaret Bakanlığı'nın Fonlar Yönetmeliği'ne göre 1990 yılında kurulan İkitelli Organize Küçük Sanayi Bölgesi Müteşebbis Teşekkülü sorumluluğunda devlet katkısı ile başlanmıştır.
4562 sayılı Organize Sanayi Bölgeleri Kanunu’nun 15.04.2000 tarihinde yürürlüğe girmesinden sonra geçen bir yıl içinde kanuna uyum çalışmaları sonucu intibak protokolü tanzim edilerek Sanayi ve Ticaret Bakanlığı’nca 03.10.2001 tarihinde onaylanmak suretiyle Müteşebbis Heyet kurularak İkitelli OSB Tüzel Kişilik kazanmıştır.
İOSB’nin ne gibi avantajları bulunuyor?
İOSB’nin sanayici ve KOBİ açısından avantajları şöyle: İmalat, üretim yapan firma veya fabrikalar gerekli yedek parçayı ve makine parkurundaki bir arızayı kısa sürede giderebiliyor. Bünyesinde 38 kooperatif ve 30 bin işyeri bulunduran İOSB, oto yedek parçadan insansız hava aracına kadar geniş yelpazedeki ürün çeşitliliği ile Türkiye’nin ve Avrupa’nın en büyük OSB’si konumundadır.
Sanayicilerimiz bu çeşitliliğin avantajını yaşıyorlar. Ayrıca İkitelli OSB’nin konumu itibariyle de havaalanına yakınlığı firmaların ihracatına büyük kolaylık sağlıyor. İkitelli OSB bölgenin belediyesi konumunda olduğu için elektrik dağıtımını da kendisi yapmaktadır.
Devletten aldığı destekle birlikte dışarıdaki diğer sanayicilere göre % 25 indirimli elektrik kullanımı da sağlanan diğer avantajlardandır.
“Metrekare anlamında ücretlendirmeler hakkında bilgi verir misiniz ?”
Sorunuzun standart bir cevabı yoktur. Satış işlemlerini kooperatifler değil, emlakçılar yürütmektedir. Ancak genel olarak bu soruya kooperatifin gelişmişlik düzeyiyle doğru orantılı olarak değişmektedir cevabı verilebilir.
İOSB’nin bünyesinde kaç fabrika üretim yapıyor ve bu fabrikalar ihracat yapıyor mu?
30 bin işyeri, 300 bin çalışanı barındıran İOSB’de küçük ve orta ölçekli birçok firma bulunmaktadır. Bu işyerlerinin içinde % 60 sanayi kuruluşu, % 40’ı da ticarethane niteliğindedir. Sanayi kuruluşlarının %50’sinde üretim yapılmaktadır.
İOSB’de yer alan fabrikaların geneline bakıldığında en çok hangi ülkelere ihracat gerçekleştiriliyor?
İOSB’de faaliyet gösteren fabrika ve firmalar genellikle Ortadoğu ülkeleri, Rusya, Balkan ülkeleri ve Avrupa’ya ihracat yapmaktadır.
İOSB Türkiye’de ihracatın yüzde kaçına sahip?
2011 yılında açıklanan ihracat rakamına göre İkitelli, Türkiye ihracatının yüzde 15 ila 20’sine sahiptir.
İOSB’deki makine sektörü hakkında bilgi verir misiniz?
İkitelli Organize Sanayi Bölgesi’nde 5-6 kooperatifimiz makine imalatı konusunda ağırlıklı hizmet vermektedir. Makine üretiminin yanında yedek parça imalatı da yapılmaktadır. Bu rakamda toplam makine üretiminin yüzde 15’i nispetindedir.
Size göre Türkiye makine sektöründe OSB’lerin önemi nedir?
Makine sektöründe parça temini, montajı o sektörün can damarı olarak nitelendirirsek OSB’lerde yer alan kooperatiflerin bir arada bulunmasının avantajıyla gerek satış gerek hizmet noktasında büyük bir avantaj olduğunu söylemek yanlış olmaz.
İOSB’nin projeleri arasında olan ve / veya halen yürütmekte olduğu bir eğitim projesi var mı?
25 yıldır İkitelli’nin eğitim açığına göreve geldikten sonra el koyduk. Bu eğitim yılının başında bölgemizde çıraklık okulumuz faaliyete geçmiştir. Bunun yanında projeleri tamamlanmış olup bakanlıktan onay beklediğimiz 2 eğitim tesisimiz de bulunmaktadır. Bunlardan biri İOSB Endüstri Meslek Lisesi, bir diğeri ise İstanbul Esnaf ve Sanatkârlar Odaları Birliği ile ortaklaşa yaptığımız İşletmeler üstü Eğitim ve Teknoloji Merkezi’dir. Bunun yanında çeşitli üniversitelerle de meslek yüksekokulu görüşmelerimiz sürmektedir.
İOSB bünyesinde, üniversite sanayi iş birliği çalışmaları yapılıyor mu? Yapılıyorsa, bu çalışmalardan bahseder misiniz?
Üniversite-sanayi işbirliği bölgemiz ve başkanlığımız için vazgeçilmez bir hizmettir. Çünkü yetişen elemanları sektöre kazandırmak ancak yapılan protokollerle sağlanabilir düşüncesindeyiz. Başkanlığımız da Kültür Üniversitesi, Yıldız Teknik Üniversitesi, Aydın Üniversitesi ile ortaklaşa çalışmalar yapılmaktadır. Öğrencilere tanınan staj imkânının yanında Yıldız Teknik Üniversitesi ile yapılan sözleşme gereği İOSB Hizmet Alanı’na teknopark yapılacaktır.
OSB’ler ne gibi sıkıntılar yaşıyor, bunun için nasıl önlemler alınmalı?
OSB’lerin son dönemdeki en büyük sıkıntısı aynı zamanda tüm kamulaşan alanların sorunu olan tezyidi bedel davalarıdır. 1985 yılında bin kat şerhle satın alınan yerlerin tapuları halen sahiplerini verilememektedir. O dönem Arsa Ofisi bugünkü TOKİ, tebligatta hata yaptığı için bugünün sanayicileri ve kooperatifleri bugünkü bedel üzerinden arsalara ödeme yapmak zorunda bırakılıyor. Konu ile ilgili de kanuni düzenlemelerin bir an önce yapılması gerekiyor.
İOSB’nin 2012 yılı hedef ve projeleri arasında neler bulunuyor ?
Tehlikeli atık ara depolama transfer istasyonu kurulacak.
- İkitelli’deki en büyük eksik olan yönlendirme ve iletişim eksikliği giderilecek.
- İOSB radyo ve Tv’sini kuracak
- ALO OSB hayata geçirilecek.
- Çevre düzenlemeleri tamamlanacak.
- Bölgemiz çalışanlarının konut ihtiyacının karşılanması için TOKİ ile ortak çalışmalar başlattık
- Yıldız Teknik Üniversitesi ile ortaklaşa yapılacak olan teknopark hayata geçirilecek.
Yeni yönetimi önümüzdeki dönemlerdeki hedefi Avrupa’nın ve Türkiye’nin en büyük OSB’sine yakışır şekilde tesislere ve hizmete kavuşturulmasını sağlamaktır. Gerek çevre düzenlemesi olarak, gerek modern yapılara ve imalat alanlarına kavuşmaları için gerekeni yapmaktadırlar. Asıl gaye İkitelli’yi cazibe merkezi haline getirmektir.
İkitelli Organize Sanayi Bölgesi'nin Kuruluş Amacı ve Tarihçesi
Kuruluş Amacı:
İstanbul'un özellikle tarihi yarımada (Fatih-Eminönü), Kağıthane ile Haliç çevresine yayılan, çıkardıkları atık, duman, gürültü vb. gibi insan sağlığına zararlı unsurlarla çevreyi kirleten, bu suretle kente ve kent insanına zarar veren, şehircilik açısından olumsuz bir durum ortaya çıkaran küçük ve orta boy sanayi işletmelerini, meskun alanlardışında, şehircilik ilkelerine uygun ve her türlü altyapısı hazırlanmış alanlarda toplayarak, çevreye zarar vermeden faaliyetlerinin sürdürmelerini sağlamaktır.
Tarihçesi:
Çevre Sağlığı Müsteşarlığı, İstanbul Valiliği ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin bu işyerlerini şehir dışına taşıma kararı almalarından sonra bu sektörde çalışanlar kooperatifleşme yoluna gitmişler ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nden arsa talebinde bulunmuşlardır.
İkitelli O.S.B. Profil Bilgileri
Kooperatif üyelerinin bugüne kadar, Bölgenin bugünkü haline gelmesi için yaptıkları yatırımın tutarı yaklaşık 2 milyar dolardır. İkitelli OSB'de yol ve altyapı tesislerinin büyük bölümü tamamlanmış olup, Devletin katkısı yaklaşık 8 milyon dolardır. Ayrıca, TEM otoyoluna bağlantısı ve havaalanına yakın olmasıyla İ.O.S.B. ulaşım konusunda avantajlı bir bölgedir. Ulaşım için gerekli otoyol bağlantılarının büyük bir bölümü tamamlanmıştır. Metro hattının faaliyete geçmesi bölgemize artı katma değer sağlayacaktır.
37 ayrı kooperatiften oluşan İkitelli OSB'de ağırlık olarak demir-çelik, makine ve yedek parça sanayi, plastik, galvaniz, orman ürünleri, mobilya, tekstil, ayakkabı, otomotiv, döküm, elektrik-elektronik, nakliyat, depo ve ardiye, gıda, kimya, metal kaplama, ambalaj, deri ürünleri ve inşaat sektörüne hitap eden firmalar faaliyet göstermektedir.
İkitelli OSB'de bugün faal durumda olan 30 bine yakın firmada 300 bine yakın çalışan istihdam edilmektedir.
İkitelli OSB'nin ülkemizde yaşanan ekonomik sıkıntıların, krizlerin aşılması, sanayinin gelişmesi ve Devletin KOBİ'ler ve OSB'ler üzerindeki desteğinin artmasına paralel olarak tam kapasiteyle çalışır hale geldiğinde, sağlayacağı işgücü ve ticaret hacmi bakımından muazzam bir üretim, ticaret üssü olacaktır.
1947 Yılında Batı Trakya Gümülcine’de doğdu. İlkokulu Zeytinburnu Sümer İlkokulu’nda, liseyi de Sultanahmet Ticaret Lisesi’nde tamamladı. Üniversite eğitimini ise İstanbul İktisadi Ticari İlimler Akademisi İşletme - Muhasebe bölümünden mezun olarak yaptı.
Bir dönem mali müşavirlik alanında çalışan Nihat Tunalı, aynı zamanda inşaat taahhütlerinde de bulundu ve 200 bin metrekare kapalı alan inşaatı yaptı, ayrıca çeşitli altyapı işlerini tamamladı. İnşaatçılıkta bir de firma kuran Nihat Tunalı, İntur Anonim Şirketi’nin Yönetim Kurulu Başkanlığını yapmakta.
İkitelli’de Tümsan Sanayi Sitesi Yapı Kooperatifi’nde 15 yıldır yöneticilik yapan Nihat Tunalı, son üç yıldır İkitelli Organize Sanayi Bölgesi (İOSB) Yönetim Kurulu Üyeliği’nde bulunuyordu.
Nihat Tunalı, 2011 yılı Şubat ayında getirildiği İOSB Başkan Vekilliği görevini, 25 Ocak 2012’deki İOSB Genel Kurulu’nda oy birliği ile seçilerek sürdürmeye devam etti. 2011’de merkezi Ankara’daki Organize Sanayi Bölgeleri Üst Kuruluşu (OSBÜK) Yönetim Kurulu’na da seçilen Nihat Tunalı, evli ve bir oğlu, bir kızı olmak üzere iki çocuk babasıdır.
Kaynak : İstanbul Times Haber Ajansı (İTHA)
